برج باراجین در شمال قزوین قرار دارد. این منطقه خوش منظره و خوش آب و هوا به علت ارتفاع زیاد، از هوای قزوین خنک تر است. رودخانه ارنزک (یا رودخانه ارنجک) از منطقه باراجین عبور می کند. در این محل، روی ارتفاعات جانب چپ، رودخانه عریض ارنزک جریان دارد و برج بلندی نیز از دور بر فراز این بلندی خودنمایی می کند. برج بارجین را می توان از مسافتی بسیار دور از میان دشت های زیبا و صحراهای اطراف قزوین نیز دید. از بلندای این منطقه نیز شهر زیبای قزوین به خوبی دیده میشود.
برج باراجین از آثار قرن ۴ یا ۵ هجری قمری به شمار آورد. در مجموع بنای برج باراجین از نظر تناسب، اثری جالب توجه است و چنان می نماید که از پایین به بالا، رفته رفته از قطر بنا کاسته می شود. برج باراجین بر روى سکویى هشت ضلعى که حدود یک متر از کف زمین ارتفاع دارد، بنا شده است. رج اوّل سنگ چینِ سکوى مزبور با سنگ هاى صاف و تراش دار چهارگوش بنا شده است. این تنها قسمت از بناى برج است که از سنگ هاى تراش دار در بناى آن استفاده شده. طول هر یک از ضلع هاى هشت ضلعى بیش از سه متر است. در روى این سکوى هشت ضلعى، نقشه اصلى برج اجرا شده است. نقشه برج عبارت است از هشت نیم ستون مدور که بر گرداگرد بدنه مدور اصلى برج، با فاصله هاى منظم کار گذاشته شده اند. فاصله میان این نیم ستون ها ۷۰ سانتى متر می باشد. محیط نیم ستون هاى مدور نزدیک به دو متر و برجستگی هاى میان آن تا بدنه برج، ۶۰ سانتى متر است. طرح برج به شکل ۸ نیم ستون مدور است و در فواصل منظم، دور تا دور بدنه اصلی برج اضافه شده اند. ارتفاع این نیم ستون ها نزدیک به ۶ متر است. حدود ۱ متر به بالای برج مانده، یک ردیف سنگ خارا که با دقت خاصی تراشیده شده دور تا دور برج را فرا گرفته و حدود ۱۰ سانتیمتر لبه آن، از بدنه برج بیرون آمده است. این برج ۱ ورودی دارد. داخل برج طرح مشخصی نداشته و احتمالاً به دلیل حفاری های مکرر، شکل خود را از دست داده است.
بلندى نیم ستون ها به اندازه نیمى از ارتفاع اصلى برج است و نیم ستون ها در آنجا قطع شده اند. با توجه به مصالح خشتى که در ساختن بنا به کار برده شده اند، انتخاب چنین نگهدارنده هایى حاکى از ذوق سلیم و مبتکرانه معمار بوده است. از محلّى که ستون ها پایان یافته اند، بدنه اصلى برج به ارتفاعى برابر با ارتفاع قسمت اوّل بالا می رود. همانطور که گفته شد حدود یک متر به نوک برج مانده، یک دوره سنگ خاراى تراش دار که با دقّت خاصّى تراش داده شده، دور تا دور برج قرار گرفته است، به نحوى که حدود ۱۰ سانتى متر از لبه آن از بدنه برج بیرون زده است. بر روى این لبه سنگى، شش رج آجر قرمز رنگ با آجرهایى به ابعاد ۵×۲۶×۲۶ سانتى متر چیده شده است. سپس روى رج آخر با سنگ قلوه و سنگ لاشه با ابعاد کوچکترى از بدنه برج، دیوار برج حدود ۳۰ سانتى متر بالا برده شده است. بار دیگر، بر روى این قسمت، دو رج آجر چیده اند و سپس آخرین قسمت بالاى برج با استفاده از سنگهاى لاشه و ملاط به ارتفاع نیم متر بنا شده است. مصالح عمده اى که در ساختن این برج به کار برده شده اند، چیزى جز سنگ قلوه و سنگ لاشه و ملاط سخت و محکم گچ نیست. محيط پايين برج ۱۷ متر است. در سمت چپ ورودى برج (حد فاصل میان نیم ستونها) آجرهاى قرمز رنگ را روى بدنه برج قرار داده اند و سپس روى آن را لایه ضخیمى از گچ کشیده اند. بر روى این لایه، به کمک آجرهاى لعابدار رنگى طرح هاى تزئینى هندسى اجرا شده است.
موقعیت مکانی
اين برج در چهار كيلومتري شمال قزوين، بر ارتفاعات غربي رودخانه ارنزك، بعد از بوستان باراجین، جاده بهرام آباد روي سكويي هشت ضلعي قرار دارد.
منابع:
- horatour.ir
- میراث فرهنگی و گردشگری قزوین
