هفت برکه، مجموعه ای از هفت آب انبار در اندازه های مختلف است که در فاصلهٔ کمی نسبت به هم قرار دارند و در مسیر رودخانه فصلی بنام بزئرد (bezerd) در محلهٔ ناساگ شهر گراش واقع شده اند. از این هفت آب انبار، پنج حلقهٔ آن دارای سقف گنبدی شکل و دو حلقهٔ دیگر بدون سقف است که بزرگترین و معروف ترین آ‌نها به برکهٔ حاج ابوالحسن مشهور است. طبق سنگ نوشته ای که در دهانهٔ شمال شرقی برکهٔ حاج ابوالحسن نصب است، این آب انبار به همت حاج ابوالحسن، فرزند حاج حسن (بانی برکهٔ چارتاخ) ساخته شده است. خصوصیت منحصر به فرد آن، این است که سنگ پله ها در دیوارهٔ مخزن در سمت دهنهٔ جنوب شرقی تا کف آب انبار و در سمت بقیهٔ دهنه ها تا چهار ردیف، ادامه دارد. مخزن آن دایره ای شکل بوده و مجراهای ورودی و خروجی آب در سمت غربی دهانهٔ شمارهٔ یک و چهار قرار دارند. کف این آب انبار بر خلاف دیگر آب انبارها هم سطح دهانه ها و طاق های آن به صورت هلالی است. طاق های سردرها و دهنه ها به شکل تیزه دار ساخته شده که طاق های سردر شمارهٔ دو و پنج دارای تزئینات مقرنس می باشد. سردرها از دیواره بلندتر بوده و مانند دیوار بدنه (شاوره)، از سنگ و ملات گچ تشکیل شده است. گنبد آب‌انبار با سنگ و ملات گچ ساخته شده و با ساروج اندود شده است.
هفت برکه، در نزدیکی گورستان قدیمی گراش، قرار گرفته و براساس اسناد تاریخی، زمان ساخت آن به دوران صفوی می رسد. این برکه ها به استناد کتیبه ای که در یکی از آن هفتگانه نصب شده، آخرین بار در دوران قاجار، مرمت و به چرخه زندگی مردمان دیار بازگردانده شده است. این بناهای تاریخی از سنگ و ملات گچ و آهک ساخته شده و دارای مخازن استوانه ای و پوشش گنبدی و درگاه های متعدد است. هفت آب انبار یا برکه گراش سال ۵۵ در قالب یک پرونده به شماره ۱۳۲۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. با توجه به شرایط آب و هوایی شهرستان گراش، این آب انبارها که به برکه نیز معروف است، برای تامین آب مورد نیاز مردم در مسیرهای از قبل تعیین شده ساخته می شد. عمده این آب انبارها که قدمتشان به دوره صفوی می رسد در واقع منبع مناسبی برای ذخیره آب مصرفی مردم بوده و تا سه دهه اخیر نیز کاربری داشته است.
منابع:
- jazebeha.com
- fa.wikipedia.org
- seeiran.ir
