در جنوب شهر خرامه و درفاصله ۵۰۰ متری غرب این شهر بنای آتشکده ای مشاهده می شود که به چهارطاقی گبران نیز معروف بوده و از سنگ و ساروج ساخته شده و به فاصله بسیار کمی از قبرستانی متـعلق به گبران قرارگرفته است. چهارطاقی از نظر ساختمان گنبدی شکل و کاربندی تا حدودی شبیه آتشکده بهرام در استهبان است. این چهارطاقی یکی از اسناد هویتی خرامه است که در سایه بی توجهی و غفلت رو به زوال و فرسایش می رود. یکی از دلایل سالم ماندن آتشکده خرامه این است که این بنا تا قرون پنجم و ششم هجری فعال بوده است؛ چنانکه مورخ معروف، استخری در کتاب المسالک والممالک راجع به پارس در قرن چهارم می نویسد «هیچ شهر و ناحیت بی آتشکده نیست وآن را حرمت دارند».
آتشکده خرامه از نظر سقف و کاربندی داخل گوشواره های آن گنبدی شکل است و شیوه معماری ویژه گی های آتشکدهای بهرام گور دوره ساسانی را دارد ولی از نظر عدم وجود محراب در آن، چهار طاقی، طاق نمای قوسی ویژگی های آتشکده های دوران اولیه ساسانی را دارد. به احتمال زیاد باید در حوالی سال های ۲۵۰ تا ۳۰۰میلادی بنا شده باشد (به عبارت دیگر ۱۷۷۰ سال پیش) و از نظر ساختمان می توان فهمید آتش یک دیه (آذریان) در آن نگهداری می شده است.
لازم به ذکر است که آتشکده خرامه در ادوار باستان در خارج از حصار خرامه بوده است تا فضای لازم برای اجرای مراسم خاص مذهبی و دسترسی همگان به آن آسان تر باشد. این بنا به منظور برگذاری مراسم مذهبی احداث شده چـنانچه بر اساس اظهارات تعدادی ازکهنسالان تا سالیان نه چندان دوراهـالی درایام عید نوروز و سیزده بدر فرزندان خود را از زیر طاق های این بنا عبور می دادند و عـقیده داشـتـند تا سـالی دیگر از سلامت برخوردار خواهند بود.
موقعیت مکانی:
چهارطاقی گبران در فاصلهٔ ۵۰۰ متری غرب شهر خرامه قرار دارد.
منابع:
- شهرداری خرامه
- fa.wikipedia.org
- nimnegahshiraz.ir
- a-ghanbarifard.blogfa.com
