چهارطاقي و ایوان سنگی بازمانده از دوران ساساني، در ميان دره جايي كه چشمه اي زلال جاري است و مدام نسيمي روح نواز، رايحه عطر گل هاي وحشي و طبيعي را به پيشواز هر بازديد كننده اي مي آورد، قرار گرفته است. این آثار در زوایه شمالی جاده ورودی استهبان به ایج در دره ای سرسبز واقع شده است. پیش که می روی درۀ بدره (بن دره) تنگ تر می شود و این تنگنای طبیعی با درختان شاداب انار و بادام و انگور بیشتر در هم تنیده می شود. در آغاز این مسیر علاوه بر صدای پرندگان خوش خوان، صدای آب نیز پیوسته از جوی روانی که به آب بدره معروف است به گوش می رسد. پس از پیمودن مسیر، به انتهای دره و سرچشمۀ آب بدره می رسیم، بر روی سرچشمه، چهارطاقی استوار و زنده ای نشسته و با پینه های بسته شدۀ سنگ و ساروجی بر بدن، به میهمان خود خوشامد می گوید.
چهارطاقی
چهار طاقی ایج یکی از بناهای باعظمت به جای مانده از دوران ساسانیان در ایج استهبان است. این چهار طاقی که بر سرراه ایج به استهبان قرار گرفته در کنار مسجد یا ایوان سنگی و قلعه تاریخی و آب انبار هایی متعدد در منطقه ای به نام چهل برکه در کوهستانهای سمت راست جاده قرار گرفته است. چشمه های زیبا از دل کوه بیرون آمده و ازمیان چهار طاقی می گذرد که بر زیبایی منطقه افزوده است. چهارطاقی ایج کاملاً سالم و فقط سقف گنبدی آن از خارج بازسازی شده است. کف چهار طاقی از سطح زمین مقداری گودتر است و برای ورود به آن باید چند پله کوتاه را طی کرد. سرچشمه قنات های واقع در دره، به درون این چهار طاقی هدایت می شود. چهار طاقی از سنگ و گچ بنا شده و در وسط آن حوض بزرگ شش ضلعی است که آب چشمه از ضلع غربی چهار طاقی وارد و از گوشه شمال شرقی خارج می شود و در نهایت زمینهای زراعی ایج را سیراب می کند. اين بنا كه بر اثر بارندگي آسيب هايي ديده و كف آن بر اثر جاري شدن سيلاب ها آسيب ديده بود مرمت و ساماندهي شده است.
ایوان یا مسجد سنگی
از ضلع مقابل خارج چسبیده به چهارطاق، دیواره ای سنگی وجود دارد که ایوانی تراشیده در آن خودنمایی می کند. این ایوان را مسجد سنگی ایج نیز می نامند! از چند پلۀ تراشیده شده که بالا رویم وارد ایوان می شویم. خیز قوس و حجاری این بنا بیننده را به یاد حجاری های ساسانی می اندازد. انتهای ایوان محرابی تراشیده شده و ستونچه های تزئینی دیده می شود. این ایوان که از آثار قبل از اسلام بوده از دل کوه تراشیده شده و با احداث محرابی تبدیل به مسجد سنگی شده است. این مکان در واقع آتشگاهی بوده از زمان ساسانیان که در دوره حاکمیت ملوک شبانکاره، به مسجد تبدیل شده است. بنای مسجد سنگی ایج مشتمل بر فضایی با دو متر عرض، هفت متر طول و چهار متر ارتفاع است. در قرن پنجم هجری قمری، در دیواره جنوبی این بنا، محرابی ساخته و از آتشکده به مسجد تبدیل شده است.
کتیبه ای به خط نسخ قرآنی، بر جداره محراب این بنا نقش بسته که ترجمه فارسی آن این عبارت است «به کوشش امیر دربان که سرزنش شده است سنه ۴۰۷» تاریخ مذکور مربوط به دوره دیلیمان(آل بویه) در فارس و زمان سلطنت سلطان الدوله دیلمی است.
همانطور که ذکر شد ایوان سنگی مسجد، مشرف به یک چهار طاقی است که از سنگ و گچ بنا شده و در وسط آن حوض بزرگی است که آب چشمه از ضلع غربی چهار طاقی وارد و از گوشه شمال شرقی خارج می شود.
این منطقه در مسیر شهر ایج به سمت استهبان و در دل کوهستان بنا شده است. این اثر تاریخی ارزشمند در تنگه ای موسوم به «تنگ بدره» که در اصطلاح محلی «چهل برکه» نیز خوانده می شود، واقع شده و در این تنگ چشمه سار زیبایی در دل باغ های وسیع جاری است.
آثار دیدنی منطقه
منطقه باستانی ایج، قلعه دار الامان، چهل برکه، آرامگاه شیخ مغربی، چهار طاقی ماه فرخان، امامزاده شهباز (ع) و شاه عبدالعظیم (ع) بقعه شیخ محی الدین اعرابی، چشمه بدره و ... از جمله آثار تاریخی ، مذهبی و طبیعی شهرستان محسوب می شوند.
منابع:
- beytolahzan.ir
- fa.wikipedia.org
- prmf.blogsky.com
- isna.ir
- koubeh.com
جاذبههای گردشگری شهر استهبان
هتل های شهر استهبان
---------
خیلی ممنون از توضیحات کاملتون.