مسجد جامع ارسنجان که از مهم ترین مساجد جامع استان فارس است، از آجر به عنوان عنصر اصلی معماری در ساخت آن استفاده شده است. طاق و تویزه های ممتد که بر روی ستون های محکم استوار شده، اصلی ترین تکنیک معماری به کار رفته در این بنا به شمار می آید. این بنا که می توان آنرا با مسجد جامع میمند مقایسه کرد، در دورهٔ صفویان، در نزدیکی مدرسهٔ سعدیه ساخته شده است. مسجد جامع ارسنجان به شکل دو ایوانی بنا شده و شبستان مسجد یا ایوان جنوبی آن از اهمیت بیشتری برخوردار است. در ضلع جنوبی و شرقی مسجد دو شبستان قرار دارد که سقف آنها با گنبدی کوچک پوشیده شده است. این گنبد ها بر ستون های ستبر آجری استوارند. استفاده از آجر به صورت راسته و خفته در یک ردیف ستون در میانهٔ شبستان با استفاده از طاق و تویزه ها فضایی بسیار زیبا و همگون پدیدآورده است.
سر در اصلی مسجد در گوشه شمال غربی قرار دارد. در حال حاضر با ايجاد يك در ورودی در گوشه جنوب غربی مسجد نمازگزاران به مسجد وارد می شوند. پس از ورودی رواق ضلع غربی قرار دارد كه از اين رواق وارد حياط مسجد می شويم. كف حياط موزائيك فرش است. در بالای ايوان شمالی دو ماذنه به شكل دو گلدسته كوچك ديده می شود كه با سيمان سفيد اندود شده است. با توجه به اينكه اين دو ماذنه هماهنگی با تركيب بنا ندارد به نظر می رسد بعدا به بنا الحاق شده اند. در طرفين ايوان شمالی دو اتاق نسبتا بزرگ قرار دارد كه در حال حاضر به عنوان كتابخانه از اين محل استفاده می شود. شبستان مسجد در ضلع جنوبی و شرقی واقع شده است. معمار سعی كرده با ايجاد طاقنمای كاذب در سطح ديوارهای داخلی شبستان و طرفين ايوان های شمالی و جنوبی سطح ديوارها را از يكنواختی خارج كرده و هماهنگی و انسجام خاصی بين اجزا به وجود بياورد. فضای داخلی شبستان كاملا آجری و بين آجرها بند كشی شده است. در سال های اخير قسمت پائين ستون های شبستان جنوبی با ازاره تعمير شده است. این بنا در سال ۱۳۹۵ نیز مورد تعمیر و مرمت قرار گرفت.
موقعیت مکانی
ارسنجان، بلوار سعدیه
منابع:
- fa.wikipedia.org
- iqna.ir
- koochita.com
