روستاي خالصي بزي كه در زمين هاي پست و هموار حاشيه هامون سابوري و نود كيلومتري شمال غربي شهر زابل قرار دارد از مكان هاي پَست سيستان است که در دوران قاجار از رونق و جمعيت زيادي برخوردار بود. سرای حاجی بزی خالصی رونق خاصی به این روستا بخشیده است.
سرای حاجی بزی خالصی ، یکی از بناهای تاریخی مربوط به دوران قاجاریه در سیستان است که دارای ارزش هنری و تاریخی بالایی می باشد. سرای حاجی بزی خالصی با پلان مستطیل شکل به ابعاد ۱۸ در ۱۵ متر با جهت ساختاری شرقی-غربی و با مصالح آجر خوش پخت به ابعاد ۲۰*۲۰*۵ سانتی متر ساخته شده است. تمام اتاق های عمارت از نوع طلاق چهار وجهی سبک سیستانی است که در مرکز بادگیرهای کوچکی به نام کولک وجود دارد . این بنا دارای سه ایوان در جبهه های شمالی، شرقی و جنوبی است که ایوان جنوبی ایوان اصلی این عمارت است. این اثر نمونه ای کم نظیر از عمارتهای قاجاری منطقه است که از حیث پلان و معماری و کیفیت ساخت در منطقه منحصر به فرد می باشد. در وضعیت فعلی منزل حاجی خالصی بزی از ایستایی خوب و مقاومی برخوردار است. سرای حاجی بزی خالصی یکی از جاهای دیدنی روستای بزی خالصی می باشد. اين بنا داراي مالكيت خصوصي بوده و هم اكنون توسط اولاد سازنده بنا با كاربري مسكوني، استفاده مي شود.
موقعیت مکانی
این بنا در فاصله ۱۵ کیلومتری شمال شرق شهرستان نیمروز و در شرق روستای بزی خالصی قرار دارد.
منابع:
- seeiran.ir
- safarzon.com
- irna.ir