در منطقه زیارت شهرستان مهدیشهر امامزاده ای وجود دارد که بنام امامزاده قاسم بن موسی بن جعفر (ع) معروف است. بنای این امامزاده در سال ۹۴۳ هجری شمسی در دوره صفويه به دست هنرمندان ماهر ايرانی ساخته شده، بنای آرامگاه شامل گنبد، ايوان، صحن، حرم و دالان است؛ برای رسيدن به حرم بايستی از يك راهرو ۱۶ متری كه دارای ارتفاع حدود ۴ متر است عبور كرد كه در مسير راهرو ۱۰ طاقنما كه دارای ابعاد يكسان هستند (طول ۲ متر ، عرض و عمق ۹۰) تشكيل شده، به دليل وجود مقابر در داخل طاقنماها قبلاً به صورت قبور وجود داشته كه پس از بازسازی تغيير شكل داده شده و اخيراً نمای قبور از بين رفته و مسطح شده است. پس از عبور از راهروی اصلی راهروی ديگری در سمت چپ متصل به راهروی اصلی وجود دارد كه به اتاق جنب حرم كه دارای يك درب كنده كاری شده چوبی قديمی دو لنگه به ابعاد ۱۰۵×۱۷۵ متصل می شود. فضای داخلی دو راهروی مذكور با گچ سفيدكاری شده و فاقد هرگونه تزئين است. اتاق جنب حرم دارای ابعاد ۴۹۰×۴۷۰ متر كه در ضخامت ديوار غربی يك نمای كوچك محراب وجود دارد. در وسط اضلاع شمالی و جنوبی اتاق دو طاقنمای بزرگ بنا شده كه دارای گچبريهای دیدنی است. بر قسمت فوقانی چهار فيل پوش وجود دارد كه بر روی آن ساق گنبد برپا گشته است. در قسمت های نمای داخل گنبد و اطراف آن نيز نقاشي ها و گچبري های زيبايی مشاهده می شود . اتاق مذكور توسط يك در چوبی قديمی با ارزش و زيبا و كنده كاری شده كه احتمالاً مربوط به قرن چهارم هجری بوده و دارای ابعاد ۱۶۵×۱۰۵ است و در لنگه چپ عبارتی به خط ثلث روی آن نوشته شده وجود داشت که در حال حاضر در محل وجود ندارد. اتاق حرم چهار گوش مربعی شكل به ضلع ۳۰/۵ متر و ارتفاع حرم تا زير گنبد ۴ متر و تا قسمت سقف حدود ۷ متر است كه در سال ۱۳۷۸ نيز نسبت به آينه كاری آن اقدام گرديده است. گنبد اصلی بقعه بر روی چهار فيل پوش كه دارای چهار طاقنما است واقع شده است. در گذشته در وسط حرم سكوی بزرگی وجود داشت كه صورت چند قبر بر روی آن مشاهده می شد كه به هنگام تعميرات در سال ۱۳۷۳ توسط ميراث فرهنگی استان تسطيح و با كف حرم يكنواخت شده است. ايوان بقعه كه دارای ارتفاع ۵ متر است، درب آن به طرف مغرب و صحن باز می شود و متصل به مدخل راهروی ورودی است. گنبد اصلی كه با آجر ساخته شده دارای ساقه ای ده ضلعی است، در وسط اضلاع ده گانه طاقنماهايی وجود دارد و حد فاصل كاسۀ گنبد و ساقه دو رديف قطاربندی آجری نامنظم است. در ميان گنبد كلاف های چوبی قطوری برای استحكام بيشتر آن قرار داده شده، ارتفاع اين گنبد آجری از بام تقريباً ۵ متر است. در كنار گنبد اصلی، گنبد آجری ديگری به ارتفاع ۴ متر مشاهده می شود كه بر روی اتاق متصل به حرم بنا شده و فاقد هرگونه تزئين است. گنبد مذكور دارای ساقه ای استوانه ای شكل به ارتفاع يك متر و كاسۀ تخم مرغی شكل نامنظم است صحن وسيع و مستطيل شكل این امامزاده دارای ۲۲ متر طول و عرض ۱۴ متر است كه در آن قبور تعدادی از افراد مشاهده می شود. در ضلع غربی صحن، حسينيه بزرگی جهت انجام مراسم مذهبی ساخته شده كه درب آن به طرف حياط باز می شود و در جلوی آن به اندازه ۲ متر پيش فضا وجود دارد كه با چهار پله به حياط این امامزاده مرتبط می شود. ضلع شرقی صحن دارای هفت طاقنما است كه در سال ۱۳۷۰ ه . ش بازسازی شده و در ضلع جنوب شرقی بقعه جنب سردرب ورودی جديدالاحداث سرويس های زنانه و مردانه در سال ۱۳۷۰ جهت استفاده زائران و مراجعين ساخته شده است. مضافاً اينكه نسبت به خريداری سه باب منزل مسكونی جهت توسعه و احداث سالن و وضوخانه خريداری و تملك شده است. مساحت عرصه و اعيان امامزاده ۶۰۰ متر مربع و مساحت بقعه متبركه ۲۱ متر مربع است. ضريح فلزی مشبك جديد كه در سال ۱۳۷۶ به سفارش خیرین مهدیشهری در فسا ساخته شده بر روی این امامزاده كه در همان سال بازسازی شده و دارای ابعاد ۷۵×۱۹۰ و بلندی ۲۵ سانتيمتر می باشد قرار دارد.
منابع:
- ostan-sm.ir
- fa.wikipedia.org
