مسجد چهلستون سرخه متعلق به قرن دوم هجری است که به دستور امام علی (ع) در بلاد اسلامی ساخته شده است و یکی از شبستان های الحاقی به مسجد جامع سرخه بوده است که در محله آقا علی حوض (خیابان محرم) سرخه در بافت قدیم شهر قرار گرفته و در طول زمان چندین مرتبه تغییراتی در ان بوجود آمده است. از خصوصیات بارز این بنا ستونهای ظریف هشت ضلعی آجری و طاق های جناقی تند میباشد که شباهت زیادی به کارهای دوره زندیه دارد و از ۴۰ ستون این بنا هم اینک ۳۲ ستون آن بیشتر باقی نمانده است. مساحت این بنا ۳۵۱ متر است که دارای یک ایوان ورودی و یک هشتی زیبا میباشد که به بنا جلوه خاصی بخشیده است و از طریق این هشتی می توان وارد شبستان اصلی شد. با توجه به کویری بودن این منطقه ساخت شبستان در زیرزمین به دلیل استحکامات بالا در برابر سرما و گرما مقاوم بوده است در لبه های اضلاع بام مسجد طاقنماهای قوس دار و کم عمق وجود دارد که در تابستان های گرم برای برگزاری نماز جماعت مغرب و عشاء و دیگر مراسم مذهبی از فضای بام بهره میبردند.
منابع:
- chtn.ir
- ostan-sm.ir
- fa.wikipedia.org
