جاده تهم چورزق را كه به سمت شهرستان طارم طي مي كني به روستاي گردشگري شيت از توابع بخش چورزق مي رسي روستايي با طبيعت بي نظير، پاييز طلايي و بهار پر شكوفه و درختان برافراشته خودنمایی می کند. مسير باريك و سر بالايي اين روستا را كه بگذراني به روستاي وليدر مي رسي، حوالي آّبشار "هشدر خانه"، از میان روستاهاي كم جمعيت كه مي گذري لباس هاي محلي زنان توجه را به خود جلب مي كند، سر بندهاي مشكي و قرمزي كه دور پيشاني گره كرده اند. روسري هاي بلند با گل هاي سرخ درشت و دامن هاي چين دار كه تركيبي از رنگ هاي زيباي طبيعت است بر هويت اين خطه تاكيد مي كند. گرچه پيچ و خم هاي جاده، اضطراب را در دل آدمي پديدار مي كند اما تماشاي ابرهايي كه در بين كوه ها در حركتند و آبشارها و رودخانه هايي كه به سمت دره ها در جريان اند و گاوها و گوسفند هايي كه به صورت گله اي در اين ارتفاعات مي چرند زيبايي اين منطقه را دو چندان كرده است.
محصولات
منبع درآمد مردم این روستاها کشاورزی، باغداری، دامداری، زنبورداری، قالیبافی است. همچنین در این روستا انواع میوه های گردو، سیب سرخ درختی، انجیر و گیلاس یافت می شوند.
یخچالهای ولیدر
جاده باريكي را پس از گذر از خانه هاي سنگي و كاهگلي روستايي وليدر مي گذراني و وارد مسير خاكي با انبوهي از جنگل هاي سر سبز دو سوي جاده و چشمه هاي جوشان مي شوي، سمت راست جاده مسيري است به سوي يخچال هاي طبيعي، يخچال هايي كه از سنگ ريزه ها ساخته شده اند، سنگ هايي كه همه يك شكل هستند و گويا تراش خورده اند. اين سنگها همه دامنه كوه را پوشانده اند و در فواصل مختلف گودال هاي متعدد مشاهده مي شود گودال هايي كه روزگاري يخچال هاي منحصربه فرد مردم اين خطه بوده اند و حالا به دليل بي استفاده ماندن با سنگ هاي موجود پوشانده شده اند و فقط يكي دو مورد از آنها كاربري يخچال دارد. يخچال هايي كه به شكل گودال هايي شبيه اتاقك در دامنه كوه ها ايجاد شده اند و تنها ويژگي اي كه موجب تبديل شدن آن به يخچال شده است سنگ هاي سرد آنجاست، سنگ ها را كه كف دستت مي گيري خنكاي آن تا عمق جان آدمي را خنك مي كند. بهار كه مي آید خانواده اي كه يخچال هاي طبيعي را از آن خود مي دانند به اين منطقه مهاجرت مي كنند و با چيدن سنگ ها و شاخ و برگها روي هم يخچال طبيعي را آماده مي كنند. مردم مهاجر در ييلاقات و روستاهاي منطقه، پنير محلي خود را در پوست گوسفند بنام "دري" به معني پوست مي گنجانند و تحويل اين خانواده مي دهند تا در يخچال هاي طبيعي نگهداري كنند و پس از برگشت از ييلاقات با پرداخت حق زحمت به مصرف زمستاني برسانند. علاوه بر پنير گاهي گوشت نيز به صورت قورمه شده داخل "دري " تحويل نگهبان يخچال مي شود تا در فصل زمستان مورد استفاده قرار گيرد.این یخچال ها به صورت دستساز توسط بومیان منطقه ییلاقی ولیدر و با مصالح بومی منطقه ساخته شده، در تابستان بسیار خنک است و افرادی که در قالب ییلاق به این منطقه کوچ می کنند مي توانند به عنوان يخچال از اين اتاقك هاي سنگي استفاده كنند.
مسیر دسترسی
روستای ولیدر یکی از روستاهای شهرستان طارم است و در دهستان چورزق قرار دارد. فاصله این روستا تا زنجان به ۶۰ کیلومتر می رسد و از طریق جاده جدیدی که از سد تهم می گذرد می باشد. برای رفتن به روستای ولیدر باید از دهستان درام گذر کرد و به روستای سرسبز شیت رسید و از وسط روستای شیت که دارای مناظر زیباست، جاده باریکی وجود دارد که پس از گذر از آن خانه های سنگی و کا‌هگلی، روستای ولیدر نمایان می شود که پر از باغ های گیلاس و جنگل های سرسبز و جاده های پرپیچ است.
منابع:
- میراث فرهنگی زنجان
- mehrnews.com
