امامزاده اسماعیل شناط ابهر در غرب شناط ابهر واقع شده است و از بناهای دیدنی و گردشگری ابهر است. بعضی از تذکره ها دفن امامزاده اسماعیل را در اوایل قرن ششم هجری ذکر نموده اند ولی آنچه مسلم است سبک معماری نشان دهنده احداث بنا در قرن نهم هجری بوده و تزئینات الحاقی آن در اواخر دوره صفویه انجام شده است.
ویژگیهای معماری
معماری خاص این بنا و جنبه های هنری آن زیبایی خاصی دارد. پلان بنا از بیرون هشت ضلعی است که از درون به مربع تغییر شکل یافته و تماما" از آجر ساخته شده است. اضلاع هشتگانه آن، یک در میان به طور قرینه از چهار ایوان با در ورودی به شبستان بقعه به سبک قوس های جناغی ساخته شده است. تزئینات ایوان ها، مقرنس و کاربندیهای گچی و گره سازی است. در قسمت بالای ورودی ها، در هر ضلع پنجره چوبی پر کار و زیبایی تعبیه شده که نقش های آن گره سازی است. اضلاع چهارگانه دیگر بنا در نمای بیرونی به صورت طاق نما است و در وسط هر ضلع ذکر مقدس ((الله اکبر)) و در سه کتیبه دیگر کلمه مقدس ((محمد)) نوشته شده است. داخل این بنا که بصورت چهارگوش است گچکاری وآینه کاری بسیار زیبایی متشکل از گل و بوته های اسلیمی و تصاویر پرندگان با استعمال رنگ و گره سازی در هم آمیخته و جلوه خاصی را به اندرون بقعه بخشیده است. در داخل بنا سوره مبارکه جمعه به خط ثلث جلی و به صورت گچبری نوشته شده است. بر فراز این شبستان گنبد بسیار زیبایی به سبک دو جداره از نوع گنبد پنج و هفت با ساقه بلند نشسته است. این گنبد از پائین به بالا کاشیکاری شده و زیبایی خاصی به آن داده است. گنبد از نظر تزئینات و نفش ها به چهار قسمت تقسیم می شود قسمت پایین گنبد با کاشی هایی سفید، مشکی، زرد و سبز اجرا شده و شکل چلیپای شکسته به سبک خفته و راسته دارد بالای این قسمت کتیبه ای است که با کاشی های رنگین محدود که کلمه مقدس علی (ع) به خط کوفی در آنها تکرار شده تزئین شده است. قسمت سوم گنبد با بن مایه های هندسی از خط های متقاطع لوزی های متقارن پدید آمده است. قسمت پایانی گنبد با کاشی های رنگی در خطوط مورب و موازی تزئین شده است.
منابع:
- میراث فرهنگی استان زنجان
- zanjan024.ir
