سرجوشر دهی از دهستان بهمئی سردسیر است که در شهرستان بهبهان واقع است. همه سرجوشرها (عدالت، بدر (بالیاوی)، آزادی، قدس، وحدت و اُحد) نام دارند. سرجوشر در ضلع شرقی شهر تشان قرار دارد و روستای بالیاوی آن انتهای نقطۀ بین دو استان خوزستان (تشان) و کهگیلویه (لیکک بهمئی) است. روستاهای سرجوشر در کنار آب های چشمه یا گوگردی تشکیل شده اند. این روستانشینان در ابتدا در غارها یا اِشکَفت هایی که امروزه نیز آثاری از آنها باقی مانده زندگی می کردند. از این اشکفت ها بیشتر برای نگهداری دام های خود استفاده می کردند و چادر یا سیاه چادر یا بُهون خود را در جلوی این اشکفت ها برپا می کردند. در پایین این اشکفت ها چشمه ها و آب های گوگردی قرار داشت که ساکنان اشکفت ها از این آب ها برای کشاورزی نیز بهره می بردند و زمین های اطراف چشمه ها را کشت می کردند. علاوه بر دامداری شغل اکثریت مردم کشاورزی بود.
فرهنگ
کل مردم جوشر از ایل بهمئی با تیره ها و نام های خانوادگی متفاوت هستند. حدوداً از سال ۱۳۴۲ به بعد به این افراد با خانواده های خود در اطراف زمین های کشاورزی خود ساکن شدند. خانه هایی ساختند و زندگی کوچ نشینی را رها کردند. هر اشکفتی به نام بزرگ هر خانواده بوده و هنگامی که آنها به پایین کوچ کردند در یکجا ساکن نشدند بلکه هر کدام در منطقه در چند نقطه ساکن شدند و روستاها نیز مثل اشکفت ها به نام بزرگان هر ایل نام گرفت.
جاذبه های گردشگری
این روستا دارای جاذبه های تفریحی و سیاحتی از قبیل کوه ها، چشمه سار و حتی جاذبه های تاریخی است. آب چشمه های جوشر مسیری طولانی را از سرچشمه اصلی تا بالیاوی طی می کند. آثار سرجوشر که محلی ها آنها را با عنوان پُست می شناسند بخشی از خرابه های کوی کلگه زار هستند. چندین اثر در روستای سرجوشر که به حاجی سلیمان معروف است، دارای چهارطاقی می باشند و قلعه ای در روستای بالیاوی نیز ثبت اثر ملی است. نشانه های چاه و قنات در سرجوشر که نشانۀ انتقال آب به کوی کلگه زار بوده و کوزه های به دست‌آمده نشانه هایی از دوران زرتشت است. اینها را بیشتر باید به همان کوی کلگه زار مرتبط دانست. از دوران زرتشتی قلعۀ دا و دختر و غار طبیعی کشف شده است.
در سال ۱۳۹۵ نیز توسط چند نفر غاری در حوالی روستای سرجوشر کشف شده که در ورودی آن نامناسب و ورود به آن بسیار مشکل است. این غار در نوع خود غاری بسیار زیبا و قدیمی است. از جاذبه های زیبای این غار وجود آب و بخار، دالان های پیچ در پیچ و متعدد و همچنین قندیل های بسیار است. در آ‌بهای این غار نوعی ماهی وجود دارد که به دلیل شرایط مکانی غار کور است. این ماهی در نوع خود کمیاب و در حال انقراض می باشد.
منابع:
- wetafarda.ir
- khoorna.com
