جزیره قبر ناخدا با مساحتی حدود ۲/۴ کیلومتر مربع درطول جغرافیایی 48° 55' 36" شرقی و عرض جغرافیایی 30° 20' 41" شمالی و درشمال جزایر بونه و دارا قرار دارد. این جزیره از جزایر غیر مسکونی ایرانی خلیج فارس است و در دهانهٔ خور موسی واقع شده است.(خور در فارسی به شاخه ای از دریا گفته می شود که به خشکی داخل شده باشد و موسی ناخدای معروفی بوده که این خور به نام او نامیده شده است.) جزيره قبر ناخدا را رسوبات رودخانه اي و جريانات جزر و مد تشكيل داده است كه با جزر، آب دريا تا فاصله زيادي از جزيره عقب نشيني مي كند.
در شمال خورموسی واقع در بندر امام خمینی و در دهانه این خور سه جزیره بونه، دارا و قبر ناخدا قرار دارد. در زمان جزر پشته های شنی وسیعی از آب بیرون می آیند و به جزیره متصل می شوند كه مساحت آن را تا چندین صد هكتار افزایش می دهند. این جزیره با اینكه كاملاً مسطح است و بخش مركزی آنرا گیاهان مختلف تشكیل می دهند، آب شیرین در آن یافت نمی شود و به هیچ وجه قابل سکونت نیست.
وجه تسمیه
انتخاب نام این جزیره به زمان های بسیار دور بر میگردد. به نقل از اهالی بومی ساکن بندر ماهشهر، در دورانی که برای دریا پیمایی از کشتی های پارویی دستی استفاده میشد، ناخدایی ناشناس به همراه خانواده خود در آب های نیلگون خلیج فارس راهی سفر بود که تنها دخترش به بیماری سختی مبتلا شد و به علت عدم دسترسی به طبیب معالج و طولانی بودن راه برگشت، در بین راه در این جزیره لنگر انداختند و جسم مرده دخترک را به خاک سپردند. در واقع جسم دختر ناخدا در این جزیره دفن شده است نه خود ناخدا.
پیشینه تاریخی
بعضي از مردم محلي ضمن تأييد وجود قبر ناخدايي كه امكان انتقال او به ساحل ماهشهر در زمان فوتش وجود نداشت، به ريشه هاي تاريخي این جزیره نیز اشاره مي كنند و معتقدند در زمان سلسله هخامنشيان سواحل خوزستان با امروز كاملاً متفاوت بوده و جزيره قبر ناخدا در آن زمان جزيره نبود بلكه چسبيده به خاك اصلي بوده و بهترين موقعيت را براي ساختن بندر و تأسيسات مربوطه داشته است. به همين دليل احتمالا زير خاك جزيره قبر ناخدا، تأسيسات بندري و شهري و كشتي سازي هخامنشي وجود دارد.
حیات جانوری جزیره
پرستوی دریایی گونه سفید، پرستوی دریایی پشت دودی و سلیم خرچنگ خوار از جمله پرنده گانی هستند که در این جزیره به وفور تخم گذاری می کنند. به علاوه گونه های پرنده ای چون کاکائی، آبچلیک، اگرت ساحلی، اگرت بزرگ و جانورانی چون موش سیاه، سوسمار، مارمولك و لاك پشت نیز در این جزیره زندگی می کنند.
طبق نظر دكتر بهروز بهروزی راد مولف كتاب «زیستگاه های حساس پرندگان آبزی خلیج فارس»، این جزیره از زیستگاه های حساس خلیج فارس محسوب می شود و جزر و مد خلیج بر زمان تغذیه و استراحت پرندگان موثر است و چون ساختار ساحلی جزیره ماسه ای و گلی است این نوع ساختار برای تغذیه پرندگان كنار آبزی بسیار مناسب است.
مسیر دسترسی
از اسکله بندر ماهشهر با قایق موتوری تند رو ۱ساعت و ۲۰ دقیقه الی ۱ساعت و ۳۰ دقیقه مسیر دریایی را برای رسیدن به این جزیره باید پیمود.
منابع:
میراث فرهنگی استان خوزستان
irandeserts.com
bezanimbiroon.ir
fa.wikipedia.org
