تپه یام بزرگترین محوطه شناسایی شده در دره رود اترک علیا در خراسان شمالی است که آثار چندین هزاره استقرار، از دوره پیش از تاریخ تا دوره اسلامی را در خود جای داده است. کاوش های علمی تیم باستان شناسی دانشگاه تورین ایتالیا در این تپه نشان دهنده شباهت فراوان فرهنگ های این منطقه با فرهنگ های پیشرفته دورۀ مس و سنگ و مفرغ در آسیای مرکزی است.
تپه یام از مهمترین آثار روایت کننده تاریخ منطقه است و در حدود ۵ کیلومتری شهر فاروج قرار دارد. به ظاهر این اثر از تپه های عظیم نیست اما آنچه مورد نظر و مهم است آثاری است که در زیر خروارها خاک آن مدفون شده است. این تپه در سال های ۱۳۵۵ و ۱۳۵۶ توسط یک هیات ایتالیایی بررسی علمی و گمانه زنی شد که در آن اطلاعات جدیدی در خصوص آثار ماقبل تاریخ و دوره هخامنشی، اشکانی و ساسانی در این منطقه حاصل شد. طبق این کاوشها مشخص شد تمدن این منطقه به چهار هزار و پانصد سال قبل از میلاد می رسد که تا دوره هخامنشی نیز ادامه داشته است. تمدن آنو، تمدن دوره نمازگاه، نمازگاه ۳،۴،۶ و دوره یازیک، از لایه های شناسایی شده در این منطقه بوده است. برای کشف حقایق بیشتر لازم است کار کاوش و بررسی های علمی در این منطقه شروع شود. امثال تپه یام در ایران فراوان است اما در شهرهای مجاور فاروج این تپه بی نظیر می باشد.
تپه تاریخی «یام» در شمال شرق شهر فاروج به دلیل برخی مشکلات، دور از دسترس گردشگران است. این اثر ماندگار در سال ۸۵ در فهرست آثارملی کشور به ثبت رسید و به عنوان بزرگترین اثر تاریخی مسیر رود اترک در شمال شرق شهر فاروج در بخش خبوشان، دهستان حصار و در حاشیه جنوبی روستای «یام» قرار دارد. تپه تاریخی «یام» به صورت برجستگی بزرگ در میانه دشت حاصلخیز فاروج شکل گرفته و جاده آسفالته فاروج-یام نیز از دامنه غربی آن می گذرد که متاسفانه منجر به تخریب بخشی از این اثر با ارزش شده است.
منابع:
- میراث فرهنگی و گردشگری استان خراسان شمالی
- atraknews.com
- magiran.com
- irna.ir
- dana.ir
جاذبه‌های گردشگری شهر فاروج
هتل های شهر فاروج
باتشکر از هموطنان عزیزم
