چهار کيلومتر آن طرف تر از فاروج پس از عبور از پيچ به نسبت تند که گمان مي رود جاي احداث پل است با گذر از دوراهي تيتکانلو-يام در سمت چپ دوراهي به روستاي يام مي رسيد، روستایی که آثار تاریخی ارزشمندی را در خود جای داده و روایت کننده تاریخ شهرستان است. قلعه تاریخی و ارزشمند علی آباد روستای یام شهرستان فاروج در خراسان شمالی روایت كننده نظام زمین داری دوره قاجار است، نظامی كه در آن نبود اشرافیت متكی بر مالكیت ارضی و مبتنی بر زمین داری بزرگ بود. بنا به گفته منابع محلی این بنا مربوط به دوره صفوی بوده و با توجه به نا امنی دورۀ صفوی تا اواخر دوره قاجار مورد استفاده بوده است. این قلعه در دو کیلومتری غرب روستای یام در وسط دشت هموار و مسطح قرار دارد، پلانی مستطیل شکل دارد و برج و باروی خندق مستحکم سازی شده است. علاوه بر چهار برج در گوشه های قلعه تاریخی علی آباد فاروج، ۲ برج در وسط ضلع غربی و شرقی وجود دارد. این قلعه تاریخی ۲ دروازه دارد که در میانه حصار شمالی و جنوبی قرار گرفته و چهار برج آن درگوشه ها و دو برج در وسط حصار شرقی و غربی قلعه است. خندق اطراف قلعه که حدود ۱۵ متر عرض دارد، در مقابل دروازه جنوبی پلی داشته که امکان تردد به داخل قلعه را فراهم کرده است. فضای داخلی قلعه مسطح است که در گذشته حجره هایی در اطراف بنا وجود داشته و در ضلع شمالی آثار ساخت وساز مشهور است. مصالح به کار رفته خشت و ملات گل، دیوارهای بادور چینه و در قسمتهایی از بنا خشت و پوشش و بارورها و دیوارها کاخ گل می باشد. این قلعه به شماره ۱۲۰۸۳ در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
منابع:
- jazebeha.com
- atraknews.com
