روستای زوارم از روستاهای بسیار قدیمی و آباد شهرستان شیروان بشمار می رود . نام سابق این روستا به زبان ترکی دوالدرم به معنی خواهم کشت بوده که به مرور زمان به دلیل معنای اسم قبلی و هم چنین زیبایی دره و آب و هوای معتدل و کوهستانی منطقه به زوارم تغییر یافته است. محلات روستا عبارتند از: حصار محله، آشاقه محله، پایین ده، آخور خانه که در حال حاضر مسکونی هستند. زو ارم در زمان سابق خان نشین و مرکز حکمرانی بود که از حکام و خوانین آن می توان به الهیار خان،شاهرخ، مرتضی بیک و شاهپور خان اشاره کرد.
شرایط اقلیمی
زوارم از توابع دهستان زوارم، بخش مرکزی، شهرستان شیروان است که در منطقه کوهستانی و زیبای ارتفاعات آلاداغ واقع در فاصله حدود ۲۸ کیلومتری جنوب غربی شهر شیروان و فاصله ۲۲ کیلومتری جاده شیروان به مشهد قرار گرفته است. این منطقه درعرض جغرافیایی ۱۰/۱۴/۳۷ تا ۲۷/۲۱/۳۷ درجه شمالی و طول جغرافیایی ۴۸/۴۰/۵۷ درجه تا ۰۱/۴۶/۵۷ درجه شرقی واقع شده است. در تابستان آب و هوای معتدل و در زمستان آب و هوای سرد و مرطوب دارد.
محصولات
محصولات عمده زوارم گردو، گيلاس، سيب، گندم و جو، سيب زمينی، خيار، گوجه فرنگی و زردآلو است. گياهان وحشی آن پونه، گل پوپك، آنوخ (كاكوتی)، زيره كوهی، ساری گل، كمای و موسير بوده و چوب سپيدار و گردو نيز از صادرات زوارم است.
پوشش گیاهی منطقه
دره زوارم که در حدود ۲۵ کیلومتر ادامه می یابد از النگ زار ها، چشمه سارها، کوه های سر به فلک کشیده و دره های پر آب به وجود آمده است که علاوه بر مرتعی بودن آنها انواع و اقسام گیاهان طبی و خوراکی خودرو را به وفور می توان در منطقه ییلاقی جمع آوری کرد که مهمترین آنها عبارتند از: قسنی ( کاسنی )، گون، کمای، زیره، پونه، درمنه ترکی، پوپک، ساری گل، شقایق، کاکوتی، سیب کوهی، زرد آلو کوهی، گزنه و چریش. با توجه به تنوع گیاهان طبی عرق چهل گیاه تهیه شده در این روستا از معروفیت ویژه ای برخوردار است.
جاذبه های گردشگری
- یخدان و آبشار: این مناظر در حد فاصل دو دره شخری و میم لی قرار دارد و از زیر کوه معروف یخدان می جوشد که یکی از بهترین آب های آشامیدنی ایران محسوب می شود و روبروی همین چشمه در دامنه کوه چشمه کوچک دیگری به نام دامچی قرار دارد.
- شخری: مکان ییلاقی مردم زوارم است که دارای انواع درختان و باغهای بزرگ گردو می باشد، راه ۱۵ کیلومتری شخری با داشتن گذرگاههای صعب العبور بسیار باصفا و دیدنی است. در تابستان عده زیادی از مردم شیروان و دیگر شهرهای خراسان برای کوه پیمایی و استفاده از آب و هوای این ییلاق چند روزی را در آنجا استراحت می کنند.
- میم لی: یکی دیگر از دره های پر آب و سرسبز زوارم است که دارای باغ ها و چشمه سارهای متعدد است که اگر این دره را ادامه دهید به زلزله خانه و چقرالنگ و بالاخره تخت میرزا در کوه های شاه جهان می رسید.
- چقرالنگ: دارای دو چشمه معروف قاینار چشمه و قرمز چشمه و منطقهای خوش آب و هوا و مرتعی می باشد.
- عزیز چنار از دیدنی های معروف دره بهشت است که چناری کهنسال در کنار چشمه ای پرآب است که معتقدان به شاخه هایش پارچه بسته و نذر و نیاز می کنند
- از دیگر مناظر طبیعی زوارم می توان به باداملر، آمریان، قورّه دره، داش آتر، عزیز چنار، گوی سویت، غارعقیل، باغ خان، باغ چهار حوض، قوتور چشمه دارای آب معدنی اشاره کرد.
منابع:
- jazebeha.com
- jazebenkh.rozblog.com