شهرستان راز و جرگلان جاذبه های گردشگری متنوعی دارد که یکی از آنها مسجد قاولقا محسوب می شود. مسجد قاولقا در مرکز روستای قاولقا از توابع جرگلان متعلق به شهرستان راز و جرگلان در استان خراسان شمالی قرار گرفته است. این روستا در فاصله ۴۰ کیلومتری از مرکز شهرستان قرار دارد. این مسجد زمانی مکتب خانه نیز بوده است و با نام مسجد و مکتبخانه شفیعی شهرت دارد. شهرت این مسجد به خاطر وجود نقوش زیبایی است که بر در و دیوار آن نقاشی شده و سالانه افراد زیادی برای تماشای آن راهی این منطقه می شوند. این مکان قدمتی در حدود صد سال دارد و در حال حاضر مردم روستا ضمن برگزاری نمازهای پنجگانه از آن به عنوان مکتب خانه ای برای قرآن آموزی دختران و پسران روستا و برگزاری جلسات بزرگان روستا استفاده می کنند.
وجه تسمیه
وجه تسمیه به نام شفیعی به دلیل کارکرد مذهبی مسجد و مدرسه محسوب می شود که شفیع به معنای شفاعت کننده بر آن نام نهاده شده است. همچنین نام قاولقا در زبان ترکمنی به معنای «جمع شدن» است.
معماری
این بنا، مساحتی در حدود ۳۰۴ متر مربع با پلانی مستطیل شکل با ابعاد ۹.۵ در ۶.۵ دارد و در ساخت آن از مصالحی همچون چوب، سنگ و کاهگل استفاده شده است. این مسجد دارای دو ایوان طویل است که در آنها نقوشی زیبا دیده می شود. سقف ایوان روی پنج ستون چوبی از جنس ارس قرار گرفته است. ستون ها دارای سرستون های خراطی شده به شکل پیچ های دوگانۀ حلزونی است. (مشابه سبک ایونیک در معماری یونانی)، بر یکی از سرستون ها تاریخ ۱۳۸۰ قمری درج شده که زمان ساخت را نشان می دهد. مهمترین ویژگی مسجد و مکتب خانه قاولقا وجود تزئینات نقاشی با نمادهای خاص ترکمنی در دیوار های مسجد و نیز تزیین سرستون های چوبی ایوان مسجد و مکتب خانه در این مجموعه به شمار می رود. صحن مسجد در شرق ایوان، روی بام یک واحد انباری قرار گرفته است. بنای مسجد از یک تالار مستطیل شکل ستون دار و یک پیش تالار یا ایوان ستون دار با جهت گیری شمال شرقی-جنوب غربی تشکیل شده است. سقف مسجد به صورت کامل با تیر های چوبی پوشش داده شده است.
منابع:
- farsnews.ir
- mrbilit.com