بنای شاهزاده نبی غلامان در ۲۰۰ متری جنوب غلامان و مشرف به آن قرار دارد. این بنا در سال ۱۳۱۸ به دستور سروان امیر عباس دیباج حاکم وقت منطقه و به دست استاد شیخ علی نوروزی و به شاگردی محمد رحمانی تجدید ساخت شد. از ساختارهای قبل از مرمت و بازسازی بنا امروزه اثری باقی نمانده و تمامی ساختار امروزی بنای امامزاده مربوط به زمان پهلوی اول است.
ویژگیهای معماری
این بنا به شکل شش ضلعی ایوان دار و با مصالح عمده آجر، گچ، ملات گلی و چوب است. ایوان بنا رو به شمال قراردارد یک ورودی بنا از جهت ایوان و شمال است و ورودی دیگر بنا از جهت غربی است. بنا دارای دو سنگ نوشته یکی بر بالای سر در ورودی و دیگری در بالای سردر ایوان است که به سال تجدید ساخت و سازندگان اشاره می کنند. با توجه به پراکندگی تعداد زیادی قطعات کاشی و آجر لعاب دار گویا این مصالح نیز از جمله تزئینات بنا بوده که امروزه از بین رفته است. از چگونگی تزئینات بخش داخلی بنا به دلیل مرمت و پوشش یک دست گچ، شواهدی باقی نمانده است. اتاق مقبره از طریق درى کوچک به یک راهرو، واقع در ضلع غربى بنا راه دارد. همچنین در نماى بیرونى ضلع شمال غربى بنا، یک رشته پلان آجرى تعبیه شده که از طریق آن دسترسى به فضاى پشت بام ممکن شود. قبر امامزاده در وسط بنا و زیر گنبد قرار گرفته و در سال هاى اخیر یک ضریح فلزى بر روى آن نهاده شده است. سقف بنا از نوع گنبد چهار ترک است و شکل ستاره اى را القا مى کند که ترک هاى آن بر روى چهار قوس کوتاه قرار گرفته اند. این گنبد از سادگى و در عین حال استحکام خاصى برخوردار است. بنا پىِ سنگى دارد و آجرهاى به کار برده شده در دیوارها دو نوع هستند. نماى داخلى بنا جز پوشش گچ دیوارها و فضاى داخل گنبد، فاقد هرگونه تزیینات است. در دو سوى ایوان بنا نیم ستونهایى مدوّر جهت تزیین ساخته شده اند. آجرکارى پیشانى ایوان به شیوه خفته، راسته است و در میان آجرها یک سنگ آبى رنگ قرار داده اند که تاریخ ۱۲۹۴ بر روى آن حک شده است. همچنین در بالاى درِ ورودى یک قطعه سنگ دیگر با تاریخ ۱۳۱۹ خورشیدى جاى گرفته است. با توجّه به نظر هیأت بررسى و شناسایى آثار تاریخى خراسان اصل بنا احتمالاً متعلّق به قرن هفتم هجرى است که کاشى فیروزه اى موجود در سردر بنا و همچنین تکه هاى پراکنده کاشى در اطراف بنا این احتمال را تقویت مى کند. در اثر وقوع زلزله در سال ۱۳۷۷، آسیب هایى به بنا وارد شد به ویژه ایوان ورودى نشست کرد و در نتیجه ترک هایى ایجاد شده و گوشه اى از طاق جناغى آن فرو ریخت. این امامزاده در میان مردم منطقه بسیار مورد احترام است و گورستان امروزی غلامان نیز در اطراف آن شکل گرفته است.
موقعیت مکانی
شهرستان رازوجرگلان، دهستان غلامان، روستای غلامان. این بنا در سمت جنوب شرقى روستاى غلامان و در میان قبرستان روستا قرار گرفته است.
منابع:
- میراث فرهنگی و گردشگری خراسان شمالی
- fa.wikipedia.org
- avayegholaman.rozblog.com
