مقبره امامزاده سید محمد از نوادگان موسی بن جعفر معروف به گنبد خشتی در شهر مشهد واقع شده است. این بنا در ابتدای خیابان طبرسی در کوچه‌ای به همین نام در مجاورت کوچه سیاه آب قرار دارد. گنبد این آرامگاه خشتی است و به همین سبب آن را گنبد خشتی می نامند. این بقعه از نظر معماری مشتمل بر دو بخش مهم پیوسته است شامل فضای زیر گنبد به صورت چهارشاه نشین و هشتی ورودی می باشد. بنا بر شواهد، بنیان اولیه این بنا در دوره تیموری صورت گرفته و در عصر صفوی و قاجار نیز تکمیل و تزئین شده است.
معماری
ورود به بنا از طریق دالانی مسقف به ارتفاع حدود ۴ متره امکان پذیر است. طول این دالان حدود ۷.۵ متر و به محوطه ضریح میرسد. محوطه حدودا فضایی ۶ در ۷ متر را احاطه کرده و ارتفاع گنبد به ۱۵ متر میرسد. همچنین طول ضریح ۲ متر بوده و از آهن ساخته شده است. علاوه بر این، گنبد خشتی از ۲ پوشش تشکیل شده که درون آنرا با استفاده از مقرنس کاری های گچی زیبا تزئین کرده اند. داخل بنای گنبد خشتی یک سرداب نیز وجود دارد که دو سنگ قبر را درون خود جای داده است. روی این سرداب یک چهارطاقی به شکل مربع دیده میشود که ابعاد آن ۱۰ در ۱۰ متر و سنگ قبر نفیس و زیبایی در کف آن به چشم می خورد. از خصوصیات دیگر این گنبد وجود دو کتیبه قرآنی با سوره های ملک و واقعه است که یکی نمای چهار طاق و دیگری گنبد را از داخل دور زده و گردش زیبایی از اسلیمی طلایی رنگ آنرا احاطه کرده است.
موقعیت مکانی
مشهد، ضلع شمالی حرم امام رضا (ع)، خیابان طبرسی، کوچه گنبد خشتی یا طبرسی ۵، گنبد خشتی. این بنا در ۵۰۰ متری حرم امام رضا قرار دارد. قدیمی های مشهد به محله این گنبد خشتی، محله علی اصغری ها می گویند که از محله‌های پایین مشهد محسوب میشود.
منابع:
- iraninform.com
- fa.wikipedia.org
- safarbazi.com
