در ۳۵ کیلومتری جنوب سبزوار شهری کوچک به نام «ششتمد» قرار دارد. ششتمد زادگاه یکی از ادیبان برجسته ایران زمین به نام «ابوالحسن زید بیهقی» است. آرامگاه ایشان نیز در همین منطقه ساخته شده است. آرامگاه ابوالحسن زید بیهقی که از جاهای دیدنی سبزوار به شمار می رود، در جنوب غربی ششتمد، روی تپه ای واقع شده و مربوط به دوره معاصر است. این بنای تاریخی دو در ورودی دارد که یکی از آنها در سمت جنوبی و در دیگر در سمت غرب قرار گرفته است. در اطراف این آرامگاه محوطه ای باز و وسیع گسترده شده و در شمال و شرق آرامگاه خانه های مسکونی قدیمی دیده می شوند. همچنین در سمت شمال شرقی این بنا، مسجد جامع شهر ششتمد با یک وضوخانه در کنارش دیده می شود. اگر از ورودی جنوبی به محدوده آرامگاه وارد شوید، دو باغچه در راست و چپ مشاهده می کنید که با درختان کاج کهنسال و بلند خود، کاملا در نظر شما جلب توجه خواهند کرد. در نگاه کلی باید گفت که اطراف آرامگاه محوطه ای به ابعاد ۸۶ در ۱۴ متر ساخته شده است. در گوشه جنوب غربی این محوطه نیز یک اتاق کوچک ساخته شده که به عنوان انباری مورد استفاده قرار می گیرد. مقبره ابوالحسن زید بیهقی دقیقا در وسط این محوطه بزرگ قرار دارد. این مقبره به صورت یک شش ضلعی و با ارتفاع یک متر ساخته شده است. سه ضلع از این شش ضلع دارای شش پله هستند و امکان رفتن بر سر مقبره را برای شما فراهم می کنند. سه ضلع دیگر نیز هر کدام شش ستون بتنی دارند و پشت هر کدام از این ستون ها باغچه های کوچکی که با گل کاری تزئین شده اند، به چشم می خورند. گفته می شود که این ستون ها در این منطقه ساخته نشده اند و از شهرهای دیگر به منظور قرار گرفتن در بنای آرامگاه به اینجا آورده شده اند. این ستون ها در یک نقطه بالایی به هم دیگر رسیده اند و نمای بسیار جالب و طراحی خلاقانه ای دارند. نکته ای که در مورد مقبره وجود دارد، این است که متن موجود بر روی آن، روی سنگ حک نشده، بلکه متن بر روی برنج حکاکی شده و سپس روی مقبره بیهقی قرار گرفته است. متنی که بر روی مقبره حک شده به صورت زیر است: فرید الدین ابوالحسن علی بن امام بیهقی مشهور به ابن فندق از اجله بزرگان علمای قرن ششم هجری است. تمام دوره زندگی را با تالیف و تدریس گذرانده، تعداد کتبی که آن عالم شهیر در زبان فارسی و عربی در علوم اسلامی، ریاضی و غیره تالیف کرده بالغ بر ۷۶ جلد است. تولد ۴۹۰ هجری قمری برابر با ۱۶۵۶ شاهنشاهی-درگذشت ۵۶۵ هجری برابر با ۱۷۲۸ شاهنشاهی.
«ظهیرالدین ابوالحسن علی بن ابی القاسم زید بیهقی» که به «ابن فندق» شهرت داشت، در ششتمد از اطراف سبزوار به دنیا آمد. او علاوه بر اینکه در حکمت و فقه بسیار باسواد بود، از ریاضیدان های خوب عصر خود نیز به حساب می آمد. وی همچنین به عنوان شاعر نیز شناخته می شد و شعرهای زیبایی نیز می سرود. بیهقی از آنجا که با «خیام نیشابوری» هم دوران بود، با وی نیز رابطه داشت. از بیهقی، آثار ارزشمند فراوانی بر جای مانده است. آنطور که بر روی مقبره وی نوشته شده، تعداد این آثار به ۷۶ جلد کتاب می رسد که مشهورترین آنها «تاریخ بیهق» می باشد.
منابع:
- kojaro.com
- fa.wikipedia.org
