مایان در جنوب طرقبه قرار دارد. طرقبه یکی از باصفاترین جاهای دیدنی اطراف مشهد به شمار می آید. روستای مایان به سه بخش مایان علیا، مایان وسطی و مایان سفلی تقسیم شده و یک روستای زیبا با بافت قدیمی و انبوه درختان و طبیعتی نسبتا بکر است. همچنین به واسطه کوهستانی بودن منطقه معماری روستا به شکل پلکانی است. چشم انداز زیبا و باغ های سرسبز میوه به علاوه رودخانه ای که از دامنه های بینالود سرچشمه گرفته و مسیر ازغد-مایانات و حصار را طی کرده و به بند گلستان می ریزد، از دیگر ویژگی های این منطقه به شمار می آید. ز شواهد چنین برمی آید که مایان علیا محل حضور و گذر بزرگان و عرفای دین بوده و سنگ قبرهای موجود موید این مدعاست. همچنین درخت کهنسال و ارزشمند ارس که همچون نگهبان از روستا پاسداری می کند عمری دیرینه دارد. یکی از شاخه های فرعی جاده ابریشم از کنار مایان علیا گذر می کند که یادآور اقتصادی شکوفا و معتبر در گذشته این منطقه بوده است. آثار به جامانده از آب انبارهای قدیمی در این روستا حکایت از مردم خیر و انسان دوست این منطقه برای استفاده کاروانیان و رهگذران و مسافران تشنه دارد.
بافت روستا
معماری روستای مایان سفلی اصولا کاه گل و خشت و بنا بر موقعیت طبیعی منطقه ساخته شده اند فضای دورن منازل مسکونی این روستا ترکیبی از فضای مسکونی و در محوطه حیاط تنور، انبار، طویله قرار گرفته، در معماری با بافت قدیمی اتاقها در کنار هم و همگی درب ورودیشان از داخل حیاط می باشد اما از داخل با یکدیگر ارتباط دارند اما در بافت جدید مصالحی نظیر گل و چوب، آجر، آهن و سیمان بکار رفته و شیوه معماری از معماری روستایی به شهری تغییر یافته است.
موقعیت و شرایط اقلیمی
روستای مایان سفلی از روستاهای دهستان طرقبه، بخش طرقبه می باشد که در ارتفاع ۱۳۵۰ متری از سطح دریا واقع شده است. دارای طبیعت کوهستانی و به لحاظ اقلیمی دارای آب و هوای معتدل می باشد. در شرق این روستا فلاتی به نام تخته مایان قرار گرفته است.
اقتصاد و محصولات
به علت کوهستانی بودن منطقه کشاورزی روستا بیشتر بر پایه باغداری است و برای استفاده از زمین جهت زراعت مجبور به تراس بندی زمین هستند. محصولات روستا اغلب گیلاس، توت، گردو و آلبالو می باشد. در اطراف روستا نیز درختان اُرس مشاهده می شود. زرشک، آلبالوی وحشی، سماق و ریواس نیز در گوشه و کنار مایان به چشم می خورد.
صنایع دستی
مایان برای علاقه مندان صنایع دستی نیز روستایی خاص و تماشایی است. جالب است بدانید مایان قطب ارغوان بافی خراسان به حساب می آید. ارغوان بافی هنری است که در آن با تنیدن شاخه های باریک درختان در هم، سبد های زیبایی شکل می گیرد. این شاخه ها از درخت ارغوان و بیدمشک گرفته می شود که به آن ارغوان بافی می گویند. این روزها سبد های پلاستیکی، جای سبد های ارغوانی را گرفته است. با این حال هنوز هم از این سبد ها در آشپزخانه یا تزئین منزل استفاده می شود.
مسیر دسترسی
برای رسیدن به مایان باید در هر کجای مشهد که هستید، راه طرقبه را در پیش بگیرید. این منطقه خوش آب و هوا در انتهای بلوار وکیل آباد قرار دارد، لذا انتهای بلوار وکیل آباد را ادامه دهید و کمربندی طرقبه را دور بزنید. سپس به سمت جاده حصار بروید. کمی که این جاده را ادامه دادید، به دوراهی می رسید که مسیر سمت چپ آن به مایان می رود. در این مسیر ابتدا به مایان سفلی می رسید، سپس چشمتان به جمال مایان وسطی روشن می شود و در نهایت زیبایی های مایان علیا پیش روی شما قرار می گیرد. پیشنهاد می کنیم مایان علیا را برای روستاگردی انتخاب کنید. به لحاظ مسافت می توان گفت مایان علیا حدود ۲۷ کیلومتر از مشهد دورتر است.
منابع:
- شهرداری طرقبه
- blog.rahbal.com
- zavaran.com
- mashhadrokhsar.ir
