غار بتو در نزدیکی روستای چرمه در ۱۲ کیلومتری مرکز شهر سرایان واقع است. در نزدیکی این غار زیارتگاه پیراباذر از اماکن تفریحی و زیارتی شهرستان سرایان قرار دارد. برای پیمایش این غار تجهیزات پیشرفته غارنوردی مورد نیاز می باشد. قندیل های زیبای آهکی به اشکال مختلف، حوضچه های آب معدنی، بلورهای زیبای کوارتز و کلسیت از شگفتی های داخل غار می باشند. پس از دهانه غار یک محوطه ۵۰ متری قرار دارد که در انتهای آن چاهی به عمق حدوداً ۲۵ متر به خوبی قابل رؤیت است. این غار دارای دو دهانه می باشد. دهانه ورودی «اژدها» نامیده می شود و دهانه خروجی که بسیار مخوف و عظیم است، «بتو» نام دارد.
غار در یک جبال صخره ای واقع شده که از سنگ های آهکی و رسوبی تشکیل شده است. این غار آهکی دارای مجموع فرود ۴۰۰ متر و به عمق حدود ۳ کیلومتر دراز است . پس از ورود به غار به یک سالن ۵۰ متری وارد می شویم که در انتهای آن دهنه چاه اول به خوبی نمایان می باشد. عمق این چاه درحدود ۲۵ متر است. دراین جا متوجه تونلی می شویم که با شیب نسبتا ملایمی به سمت راست و پایین غار امتداد می یابد. پس از طی حدود ۲۰ متر مسیر با منظره سنگ های عظیمی روبرو می شویم که به صورت غلطان برروی یکدیگر قرار گرفته و در زیر آن دهنه چاه بزرگ دوم قرار دارد. پس از حدود ۲۰ متر وارد قسمت دوم این چاه می شویم .مسیرهای منشعب عبارت از ۳ تونل (خروجی، استلاگیت و تونل بن بست) است. به داخل تونل استلاگمیت می رویم. این مسیر از یک دالان تنگ و باریک به سمت یک چاه بزرگ که ورودی یک تالار جدید و کشف نشده می باشد امتداد می یابد. پس از پشت سرگذاشتن چند چاه به دهانه چاه آخر که در واقع سقف غار بتون درقسمت انتهایی می باشد، می رسیم. البته این قسمت از غار بسیار تو در تو بوده و ما به زحمت بسیار و با کمک اثرات فضله پرندگان و نور خورشید می توانیم دهانه خروجی را پیدا کنیم. پس ازطی مسافت مقداری از مسیر به صورت سنگنوردی در ابتدای دهنه از آن خارج می شویم. یکی از نکات جالب، وجود گیاهی است که در مقابل نور چراغ حالت فلورسنت به خود می گیرد و نور منتشر می کند. پس از رسیدن به سالن بزرگ انتهایی که دارای استلاگمیت های بسیاری است وارد تونل حوضچه می شویم، درآنجا آب بسیار سرد است. دریکی از چاه ها حوضچه ای خشک شده که کف آن از بلورهای سفید و زیبا مفروش شده است. حدود ۳۵۰ متر در عمق غار پایین می رویم. حدود ۳ کیلومتر مسیر آنرا به صورت راهپیمایی طی خواهید کرد که در نوع خود یک رکورد بی نظیر به حساب می آید. درداخل این غار می توان انواع تزئینات آهکی از قبیل استلاگمیت، استلاگمیت (لوله ای، میله ای، گل کلمی و...) حوضچه های آب معدنی ، بلورهای زیبای کوارتز و کلیست و پدیده بی نظیر و کمیاب مروارید غار را مشاهده نمود. غار اژدها درواقع دومین غار عمیق و اورست غارهای شرق کشور محسوب می شود که با همکاری اداره کل حفاظت محیط زیست کارشناسی های لازم در آن انجام شده است. به این صورت اکتشاف کامل غار اژدها انجام شده است. لازم به ذکر است اکتشاف این غارتوسط سید احمد رونقی و تیم شبکه ملی زیست محیطی کشور نمایندگی خراسان جنوبی انجام شد. هزینه آن توسط حمایت های مردمی و بخش خصوصی تامین شده که نصف این مبلغ صرف خرید تجهیزات فنی و پیشرفته غار نوردی شده است.
منابع:
- seeiran.ir
- otaghak.com
- isna.ir