آسبادها سازه های بادی است که در گذشته به منظور آسیاب کردن گندم به کار گرفته می شد و تا ۷۰ سال پیش در خراسان جنوبی به ویژه در شهر طبس مسینا به دلیل وجود بادهای ۱۲۰ روزه سیستان مورد استفاده بوده است. شرایط دشوار طبیعی مناطق بیابانی و حاشیه کویر ایران باعث شده تا مردم حاشیه کویر از ابتکار و خلاقیت های خود استفاده کرده و با حداکثر بهره گیری از عوامل و شرایط طبیعی، آنرا در اختیار خود درآورند. آسبادهای طبس مسینا در دو بخش از اين شهر قرار گرفته که يکي در داخل و قسمت ديگر در خارج از محوطه شهر واقع شده است كه به فراخور نياز به معماري اين آسبادها افزوده شده و به نوعي نشانگر جمعيت در دوران ساخت آنها بوده و از معماري يكدست و منظمي برخوردار مي باشد. معماري آن داراي دو اشكوبه شامل آس خانه طبقه فوقاني و طبقه همكف مي گردد. آسبادها ي طبس مسينا در دو طبقه ساخته شده اند. طبقه همكف شامل فضايي محدود جهت نگهداري آرد و انباشت گندم است كه بوسيله يك رشته پلكان به طبقه فوقاني منتهي مي شود. طبقه دوم نيز از سه جهت با ديوارهاي خشت و گلي محصور شده و ضلعي كه باد وارد بنا مي شود فاقد ديوار مي باشد. پره هاي چوبي كه به يك محور عمودي متصل هستند در اثر وزش باد به گردش درآمده و باعث چرخش محور و در انتها سنگ آسياب مي شوند که گندم اهالي را آرد مي كرده است. بناي اين آسبادها با مصالح خشت و گل و چوب بنه ساخته شده است. قابل یادآوری است که به صورت متفرفه ۱۱۲ آسباد در سطح شهرستان درمیان شناسایی شده که تاکنون ۳۵ مورد آن مرمت شده است، بیشترین آسبادهای شهرستان درمیان در شهر طبس مسینا با ۵۴ اثر قرار دارد. شهر طبس مسینا در فاصله ۱۲۵ کیلومتری بیرجند مرکز خراسان جنوبی و ۲۵ کیلومتری مرکز شهرستان درمیان قرار دارد.
منابع:
- فرمانداری درمیان
- irna.ir
- fa.wikipedia.org
