شاه عبدالعظیم

آدرس:
تهران، شهرری، شاه عبدالعظیم
چکیده: شاه عبدالعظیم

زیارتگاه شاه‌ عبدالعظیم (یا عامیانه آن، شابدلعظیم) محل دفن عبدالعظیم حسنی است که در شهر ری (در جنوب تهران) قرار دارد. این آرامگاه مربوط به دوره ایلخانی تا دوره قاجار است. این اثر در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۳۴ با شمارهٔ ثبت ۴۰۶ به ‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده ‌است. عبدالعظیم حسنی یا شاهزاده عبدالعظیم از نوادگان پیشوای دوم شیعیان، حسن بن علی بن ابیطالب است که در شهر ری مدفون شده‌ است. کنیه وی ابوالقاسم و ابوالفتح است.

مشخصات کلی
نام
شاه عبدالعظیم تهران
وجه تسمیه
این مکان محل دفن عبدالعظیم حسنی از نوادگان امام هفتم شیعیان می باشد.
قدمت
دوره ایلخانی
پیشنهادات
بهترین زمان بازدید
تحویل سال
نزدیکترین جاذبه های گردشگری
آرامگاه ستارخان و بسیای از افراد معروف تاریخ ایران
مسیر دسترسی
آدرس
تهران، شهرری، شاه عبدالعظیم
امکانات
دسترسی به وسایل نقلیه
دستشویی
اقامتگاه
رستوران
بوفه
متن کامل: شاه عبدالعظیم

عبدالعظیم حسنی در سال ۱۷۳ قمری (۷۸۹ م)، در زمان موسی کاظم در شهر مدینه زاده شد. پدرش عبدالله و مادرش فاطمه یا حیفا نام داشتند. همسر وی خدیجه دختر قاسم بن حسن بن زید بن حسن مجتبی بود.

حضرت عبدالعظیم حسنی به این علت که متوکل عباسی شرایط نامساعد و وحشتناکی برای زندگی و فعالیت نوادگان پیامبر (ص‌) و علی (ع‌) فراهم آورده بود به شهرری هجرت کرد زیرا در این شهر زمینه‌ های مساعد شیعی و انقلابی وجود داشت‌. عبدالعظیم پس از ورود به شهر ری در سرداب خانه یکی از شیعیان آن شهر به زندگی پنهانی روی  ‌آورد و پس از مدتی بیمار شده و در سال ۲۵۲ قمری (۸۶۶ م) در زمان امام علی النقی (دوره عباسی) رحلت فرمود. وی ۷۹ سال قمری (۷۷ سال خورشیدی) عمر کرد.

بنای نخستین این آرامگاه را محمد پسر زید داعی علوی در نیمه دوم قرن سوم هجری قمری برابر با با قرن نهم میلادی تعمیر اساسی کرد. در گاه اصلی ورودی آن که در شمال آرامگاه قرار دارد به فرمان پادشاهان خاندان بویه و سپس با تلاش مجدالملک قمی ساخته شده است.

بنای آرامگاه در بخش پایین چهارگوشی است که هر سوی آن حدود هشت متر است. در بالا مانند همه بناهای سلجوقی برفراز چهارگوشه حرم چهار گوشوار یعنی چهار طاق مورب بنا گردیده و بالاتر از آن یک هشت ضلعی و بر روی آن یک شانزده ‌ضلعی ساخته‌ شده است. روی این شانزده‌ ضلعی گنبد اصلی حرم قرار گرفته است. تمام این بخش‌ ها از درون آیینه ‌کاری شده‌ است. تعمیر و تغییرات اساسی این بخش در زمان شاه‌ طهماسب صفوی انجام یافته است. صحن ‌ها و ایوان از آثار دوره صفوی هستند. در دوره قاجار تعمیرات و اضافات بسیاری صورت گرفت. پوشش زرین گنبد به فرمان ناصرالدین شاه در سال ۱۲۷۰ هجری قمری برابر با ۱۸۳۵ میلادی صورت گرفته ‌است.

شاه عبدالعظیم

 

آثار تاریخی بنا

  • تاریخ ساخت صندوق داخل آرامگاه عبدالعظیم ۷۲۵ هجری قمری برابر با ۱۳۳۵ میلادی است.
  • دو لوحه کتیبه چوبی روی یک جفت در چوبی جدید تر نصب شده که تاریخ ساخت لوحه ‌ها ۸۴۸ هجری قمری مطابق با ۱۴۴۴ میلادی است.
  • تاریخ ساخت درب بزرگ چوبی بین رواق شمالی و مسجد زنانه ۹۰۴ هجری قمری (برابر با ۱۴۹۸ میلادی) و به سبک دوره تیموری است.

 

آرمیدگان حرم عبدالعظیم
بسیاری از نامداران ایران در کنار آرامگاه و رواق ‌های اطراف، عمدتاً در باغ طوطی، به خاک سپرده شده ‌اند. ازجمله ناصرالدین شاه قاجار (که پس از انقلاب تخریب گشت)، آیت ‌الله کاشانی، ملا علی کنی و محمد قزوینی، عباس اقبال آشتیانی، شیخ محمد خیابانی، ستار خان، محمدتقی فلسفی و برخی حکام اردلان که از وابستگان پادشاهان قاجار بودند نیز در صحن آرمیده ‌اند.

در دوره پهلوی آرامگاهی در جوار این آستان برای رضا شاه پهلوی تدارک دیده شد که به تدریج بسیاری از وابستگان این خاندان در آن جا به خاک سپرده شدند. از جمله: علیرضا پهلوی، سلیمان بهبودی، سپهبد فضل ‌الله زاهدی، ارتشبد محمد خاتم، حسن علی منصور. این آرامگاه پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ به همراه آرامگاه پنجاه تن از وابستگان رژیم گذشته توسط گروهی به سردستگی صادق خلخالی ویران شد.

 

 

منابع:
fa.wikipedia.org
irna.ir

شما هم می توانید در این مورد نظر دهید: