در شمال سعدآباد از توابع برازجان، رودخانة شاپور از بين صخره هاي سنگي و لايه هاي شن و ماسة متراکم عبور مي کند. در دو سمت کمرکش اين صخره ها تعداد زيادي دخمه به صورت اتاقک هاي کوچک کنده شده است. اين دخمه ها از درون به هم متصل هستند و در هر يک از اتاق ها طاقچه ها و آبراهه هايي نيز کنده شده است. احتمال مي رود که آنها از نوع دخمه هاي تدفيني دوره هاي ماد و ساساني باشند. در حال حاضر 23 اتاق از آن سالم برجاي مانده و بقيه در اثر گذشت زمان و عوامل طبيعي از ميان رفته اند. با توجه به تحقيقات وسيعي که در مورد چرايي حفر اين دخمه ها توسط باستانشناس معروف احسان يغمايي انجام گرفته و همچنين با توجه به موارد مشابه اين دخمه ها در بندر سيراف و جاهاي ديگر همه باستانشناسان بر اين متفق القول هستند که اين غارها محلي براي قرار دادن اجساد بودند، (استودان ،استخوان دان) چرا که پیروان آیین زرتشت به سبب مقدس شمردن عناصر چهارگانه، آب، خاک، آتش و باد اجساد خود را در خاک دفن نميکردند تا قداست و پاکی خاک محفوظ بماند. پس اين نظريه هاي ديگر براي کاربرد چهل خانه که اکثرا بر سر زبانها ميباشد نظير معبد ميترا، قلعه فراموشي، محل نگهداري بيماران لا علاج و ...همگي باطل ميباشند.
منابع:
fa.wikipedia.org
irandeserts.com
seeiran.ir
