مسجد کوفه در دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار در محله بهبهانی بنا شده است. بندر زیبای بوشهر از آغاز فعالیت شهری، بنا بر مجاورت بر آ‌بهای خلیج فارس و کشورهای حوزه خلیج فارس دارای جذابیت ها و رونق اقتصادی بسیاری بوده است. از این جهت تجار و کسبه از نقاط مختلف کشور به این شهر روی می آوردند و حجره و تجارتخانه های خود را تاسیس می نمودند. محله بهبهانی همانطور که از نامش مشخص است از نام بازرگانان، تجار و علمایی گرفته شده که در قرن ۱۲ و ۱۳ هجری قمری از بهبهان مهاجرت کرده و در این شهر سکنی گزیدند. پس از جنگ جهانی اول بافت قدیمی شهر بوشهر که مسجد کوفه نیز در آن واقع شده بود، رونق خود را از دست داد و برخی از مصالحی که از هند و آفریقا (مانند چوب ساج) وارد می شدند و در ساخت بناهای این بافت قدیمی از آ‌نها استفاده می شد، کمیاب شدند. پس از جنگ جهانی دوم نیز این مشکل همچنان برقرار بود و همچنین پس از انقلاب نیز اداره بندر بوشهر بخشی از بافت تاریخی را تخریب نمود که باعث بر جای ماندن خرابه هایی در این قسمت از شهر (محله بهبهانی) شد. البته این مسجد هنوز پابرجاست و به عنوان یکی از قدیمی ترین و کهنسال ترین بناهای منطقه محسوب می شود. همچنین این مسجد که در کنار منزل آیت الله سید مهدی علم‌الهدی بوشهری (مهاجر از بحرین) قرار دارد، یکی از مساجدی بوده که وی در آن نماز جماعت را برگزار می کرده است. مسجد کوفه بوشهر که در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردیده است، امروزه همچنان برای برپایی مراسم و آیین ها استفاده می شود.
معماری
مسجد کوفه با طرح شبستانی بنا شده و شبستان های آن دارای هشت ستون هستند که به صورت هفت و پنج ایروبی ساخته شده اند تا استحکام بنا را تقویت کنند. برای ساخت این بنا از مصالحی مانند سنگ خلخال، گچ و چوب ساج استفاده شده است. از ویژگی های این مسجد تعداد زیاد در و پنجره است که معماران با توجه به شرایط آب و هوایی آ‌نها را ساخته اند. همچنین مسجد کوفه برعکس خیلی از مساجد ایرانی که سقف گنبدی شکل دارند، دارای سقف مسطح و بدون گلدسته است. معماری بنا چندان پیچیده نیست می توان گفت سادگی این بنا یکی از ویژگی های خاص آن به شمار می رود. این مسجد از جهت سادگی و مناسبات انسانی یادآور مساجد قرون اولیه هجری است. مسجد حیاطی مربع شکل نیز دارد.
جاذبه های نزدیک
قبل از بازدید مسجد کوفه می توانید از عمارت طاهری که به موزه مردم شناسی تبدیل شده است دیدن کنید و بعد از آن به بازدید مسجد کوفه بروید و سپس از دیدن عمارت طیب که بنیاد ایران شناسی است لذت ببرید. همچنین در فاصله کمی از این بنا، عمارت گلشن که موزه سنگ می باشد به چشم می خورد. در آخر می توانید به دیدن تکه ای از بهشت گمشده یعنی عمارت کازرونی بروید.
موقعیت مکانی
این اثر تاریخی در بلوار خلیج فارس و محله قدیمی بهبهانی، در خیابان نسیم ۲۳ واقع شده است.
منابع:
- iranwatching.com
- fa.wikipedia.org
