از جلوه های بسیار دیدنی بندرگناوه تالاب حله آن است که باید بازدید از آن را در صدر لیست گشت های خود در این منطقه قرار دهید. این تالاب در منطقه حله، محل تلاقی دو رودخانه دالکی و شاپور واقع شده است. تالاب حله یکی از تالاب های مشهور سراسر قلمرو جنوبی ایران به شمار می رود که از سرریز جریان دو رودخانه نامبرده و تا حدودی جزر و مد خلیج فارس تامین می گردد. این تالاب، یک اکوسیستم محلی محسوب می شود که بهره برداری های پژوهشی و تفرجی را به عمل آورده است. همچنین در این تالاب هزاران پرنده آبزی مهاجر زندگی می کنند که شامل حواصیل، گاچی رو، درنا، بط، پرستو، هفت رنگ، دراج و حمامی است. تالاب حله در سال ۱۳۴۲ بر اثر طغیان رودخانه حله و تغییر مسیر دادن این تالاب با نفوذ مسیر سابق در زمین های مجاور شکل گرفت و تحت پوشش محیط زیست بوشهر قرار دارد. گردشگران در بازدید از تالاب حله می توانند گیاهان آبزی را مشاهده کنند که چراگاه مهمی برای جانوران و پرندگان آبزی محسوب می شود. جالب است بدانید انواع پرندگان شکاری و عقاب ها که در کمتر جایی دیده می شوند، در این منطقه نمایان است. تالاب حله که نقش بسیاری در ملایم کردن آب و هوا، پایداری خاک و فراهم آوردن علوفه دارد، به عنوان تالاب نمونه جنوب کشور شناخته شده است.
موقعیت جغرافیایی
منطقه حفاظت شده حله با وسعت معادل ۴۶۷۸۳ هکتار که حدود نیمی از آن تالابی است و آب آن از رود حله می باشد، در مختصات جغرافیایی "24 ´38 °50 تا "23´56°50 طول شرقی و " 24 ´03 °29 تا "50 ´16 °29 عرض شمالی واقع شده است.
شرایط اقلیمی
منطقه حفاظت شده حله جزئی از بخش کم ارتفاع استان بوشهر است و در حقیقت جلگه آبرفتی رودخانه بوده که از ارتفاعات زاگرس سرچشمه می گیرد.آب و هوای این منطقه بواسطه کمی ارتفاع و عرض کم جغرافیایی، گرم و کم باران است. اما بعلت مجاورت با دریا رطوبت هوا قابل ملاحظه و در مواردی بسیار زیاد می باشد. منطقه ۷ ماه از سال خشک و بدون باران است. دوره خشک از ماه فروردین شروع و تا آبان ماه ادامه می یابد و شدت آن در ماه های تیر و مرداد است. میانگین سالانه رطوبت نسبی ۶۵ درصد است و میانگین بارندگی سالانه ۲۷۹ میلی متر می باشد. بالاترین میانگین بارندگی در دوره آماری مربوط به دی ماه با مقدار ۹۲ میلی متر می باشد که حدود ۵۹ درصد بارندگی سالانه را شامل می شود. متوسط دمای سالانه ۲۵ درجه سانتی گراد است. در طول این دوره گرم ترین ماه سال مربوط به مرداد بوده که متوسط دمای روزانه آن ۳۱ درجه سانتی گراد می باشد و سرد ترین ماه سال دی ماه است که متوسط دمای روزانه در آن ۱۴ درجه سانتی گراد است. مجموع تبخیر سالانه در ایستگاه بوشهر حدود ۱۷۰۰میلیمتر برآورد می گردد. جهت باد غالب در کلیه فصول سال از شمال غربی با شدت متوسط ۲۹ نات گزارش شده است.
پوشش گیاهی
گیاهان آبزی تالاب زیستگاه پرندگان آبزی و کنارآبزی است. پوشش گیاهی آن شامل بوته های شور پسند ، گیاهان علوفه‌ای، درختان گز، گردو، اشک و گیاهان تالابی شامل نخل مردابی، نی، بزواش، پیازین و گزنه پالویی می باشد که پیازین و نی بیشترین تراکم را دارند.
زیست جانوری
این منطقه زیستگاه جانورانی چون گراز، شغال، گرگ، روباه معمولی و خرگوش است و پرندگانی مانند دراج (به وفور وجود دارد)، کوکر، قمری، کبوتر چاهی، چکاوک، کاکلی، حواصیل خاکستری، درنا، غاز خاکستری، فلامینگو، مرغ سقا، پاخاکستری، بوتیمار، اردک کله تیر، اردک نوک پهن، هوبره و انواع باز در آن بسر می برند. ماهی خورک نیز به وفور در این تالاب زیبا به چشم می خورد. اغلب روستایی ها برای صید ماهی سری به تالاب می زنند.
تهدیدات
بر اثر خشکسالی‌ها، تا سال ۱۳۹۷ تنها ۱۰ درصد تالاب حله زنده بود اما بارش های فراوان سالهای بعد زندگی شاداب و پویا را به این تالاب بازگرداند و ۸۰ درصد آن پُرآب شد. لایروبی تالاب در سال ۱۳۹۷ نقش به سزایی در زندگی تالاب حله داشت. اکنون کشاورزان از آب سرشار تالاب برای آبیاری زمین های خود بهره می برند. با این همه، آبیاری و کشاورزی به روش غرقابی و گاه برداشت های بی رویه از منابع آبی آن گستره، بر روی تالاب تاثیر ناخوشایندی می گذارد. ساخت سد رییس علی دلواری بر روی رودخانه شاپور، گسترش باغ های کشاورزی در بالادست تالاب، از دیگر نمونه هایی است که تالاب حله را با تهدید رودررو می کند.
موقعیت مکانی
این منطقه در سواحل خلیج فارس در فاصله ۱۰ کیلومتری شمال شرقی بندر بوشهر واقع شده است.
محدوده جفرافیایی
- از سمت شمال: از قریه کره بند به طرف غرب در امتداد جاده جیپ رو پس از گذشتن از قراء قلعه سوخته، عسکری، محرزی تا حمود.
- از سمت غرب: از قریه حمود به طرف جنوب در امتداد جاده جیپ رو پس از گذشتن از قریه رستمی تا قریه فراکه و از قریه فراکه در امتداد حد غربی رودخانه حله تا مصب رودخانه فوق در خلیج فارس «تم-البرشه».
- از طرف جنوب: از تم البرشه در امتداد حد فاصل آب با خشکی به طرف جنوب تا جزیره شیف مشتمل بر کلیه تالابها و نیزارها و از جزیره شیف به خط مستقیم مفروض غربی شرقی تا شیف مخروبه.
- از طرف شرق: از شیف مخروبه به طرف شمال در امتداد جاده جیپ رو تا قریه کره بند.
منابع:
- wetlandsproject.ir
- amordadnews.com
- fa.wikipedia.org
- alaedin.travel
- toptourist.ir
