این قلعه که در زمان قاجار بعد از فوت حسن شه قلی ضابط بلوک لیراوی به دست فرزندش مرحوم آقا خان لیراوی در زمان تصدی کلانتری منطقه ساخته شد از حیث معماری در خور توجه است این ساختمان که در محدوده ۴۰۰۰ متری بنا شده است دارای اتاق های ردیفی است که روی زیرزمینی بزرگ بنا شده است. مصالح آن از خشت خام گله چاری و سقف آن از چوب و بوریا است که قسمتی از آن تخریب گردیده و بسیار با ارزش و از جنس چوب های ساج گرانقیمت بوده است که اکنون وجود ندارد و محل آن در با خشت و بلوک مسدود شده است. پنجره ها و در اتاق های آن از جنس چوبی محکم ساخته شده اند. در وسط بنا حوض بزرگی قرار دارد که اتاق به صورت ردیفی و اطراف آن ساخته شده اند. این ساختمان را آقاخان به عنوان منزل شخصی و حصار نظامی استفاده می کرد وی تا سال ۱۳۱۷ هجری شمسی همراه با عائله خود در این قلعه زندگی می کرده و از سال ۱۳۱۷ تا ۱۳۱۹ حکومت مرکزی او را به تهران احضار و بازداشت کرده بود و قلعه توسط احمد شاه خان و به نیابت از آقاخان نگهبانی می شد که بعداً این قلعه توسط برادر دیگر آقاخان به نام محمد علی خان فتح شد.
موقعیت مکانی
قلعه "آقا خان لیراوی" در روستای "حصار" حدود ۳۰ کیلومتری جنوب بندر دیلم واقع شده است.
منابع:
- fa.wikipedia.org
- irna.ir
- khabarebandar.ir
