استان ایلام به دلیل قرار گرفتن بین ایران و تمدن بین النهرین و قرارگیری در محدوده رشته کوه زاگرس از مراکز بسیار بااهمیت تاریخی و باستان شناسی ایران است که بررسی های باستان شناسان هر روز بر ارزش آن می افزاید. شهر گم گم که مربوط به دوره ساسانیان است، سالیان دراز در پناه اعتقادات مذهبی و سنتی مردم که تخریب گور و جست و جوی ویرانه را ناشایست می دانند، در آرامشی جاودانه و به دور از قیل و قال کلنگ به سر می برد اما خواب هزار ساله اش در اوایل قرن جاری با کلنگ باستان شناسان اروپایی برآشفت و درپی آن «دمورگان» فرانسوی و دیگران مانند خانم«فریااستارک» بلژیکی ازآن دیدار کردند. نتیجه پژوهش و بررسی این دیرینه شناسان برای مجامع پژوهش تاریخی عجیب و غیرمنتظره بود. دمورگان اعلام کرد این محوطه تاریخی که هم اینک در زیر آوارخاک قرار گرفته «ماداکتو» پایتخت دوم و گمشده عیلام است. این خبر در عهد قاجار، این محوطه تاریخی را به مرکز توجه پژوهشگران و البته قاچاقچیان اموال تاریخی تبدیل کرد. در دهه های بعد پژوهشگرانی مانند« استین» انگلیسی و برخی پژوهشگران ایرانی ادعای مورگان را باطل و این خرابه را مربوط به شهری به اسم «مهرجان قذق» و مربوط به دوره ساسانی-اسلامی دانستند. این شهر تا قبل از حمله اعراب با نام مهران قذق شناخته می شد که با حمله اعراب و مقاومت مردم ساکنان این شهر، ویران و مردمانش به نهاوند و خوزستان و کرمانشاه و جاهای دیگر کوچانده شدند تا از قدرت سیاسی آنها کاسته شود.
موقعیت مکانی
گم گم در شهرستان چرداول، بخش مرکزی، ۷ کیلومتری جنوب شهر آسمان آباد، دامنه کوه بانکول واقع شده است.
منابع:
- jazebeha.com
- seeiran.ir
- fa.wikipedia.org
- عکاس: بهزاد عزیزیان
