استان ایلام با ۴۲۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق دارای گذرگاه و بازارچه مرزی مهران است. با توجه به پیاده روی اربعین به طور کلی رفت و آمد زیادی از این مرز صورت می گیرد. کمی آن طرف از مرز مهران، بازارچه مرزی و گمرک وجود دارد، تنها بازارچه ای که فقط صادرات به کشور عراق دارد آن هم از نوع تولید ایرانی. بازارچه مرزی مهران، با وسعت ۱۴ هکتار در نقطه صفر مرزی بهرام آباد درتیرماه سال ۸۲ راه اندازی شد و فعالیت های اقتصادی و تردد زوار در این منطقه رسمیت یافت. این بازارچه ازسال ۱۳۸۲ با مدیریت فرمانداری شهر مهران عملاً فعالیت اقتصادی خود را با کشور عراق شروع کرده است. بازارچه مهران ۱۲۳ غرفه دارد که از این تعداد ۱۱۰ غرفه فعال هستند و ۱۳ غرفه دیگر به دلیل نامناسب بودن بنا مورد استفاده نیستند.
در حالیکه بازار عراق فرصتی مناسب برای توسعه فعالیت های تجاری و بازرگانی را در استان ایلام فراهم کرده ولی این استان همچنان از مزیت های مرزی بودن بی بهره مانده است. یکی از مهمترین معضلات استان ایلام برای راه اندازی بازارچه های مرزی و حل مشکلات مرز مهران نبود دفتر کنسولگری عراق در استان ایلام است که این امر برای حل مشکلات بسیار ضروری است. در حال حاضر ارتباطات بین استان ایلام و استان های عراقی هم مرز با ایلام بسیار کم است و بسیاری از توافقات قبلی اجرایی نشده است.
واردات و صادرات مرز مهران
عموماً واردات انجام شده در سه بخش تجهیزات و ماشین آلات صنعتی برای کارخانجات استان، برنج تعاونی مرزنشینان و بطری های خالی به عنوان مواد اولیه مورد نیاز واحدهای بازیافتی است. صادرات نیز شامل محصولات پلی اتیلن، پی وی سی و کولر آبی به کشور عراق است.
علت کم رونق تر بودن بازار مرزی مهران
معمولاً عراقی ها در ابتدای هر فصل و حتی برخی مواقع به صورت ماهیانه اقدام به افزایش تعرفه های گمرکی در مرز مهران می کنند در صورتی که این اتفاق در سایر مرزهای مشترک کمتر مشاهده می شود و همین امر سبب رغبت تجار به استفاده از سایر گمرکات شده است. یکی دیگر از عوامل کاهش صادرات کالا از مرز مهران، وضع تعرفه های متعدد از سوی برخی دستگاه های خدمات رسان شهر مهران است. تجار و بازرگانان دارای کارت بازرگانی فعال در مرز مهران، مجبورند علاوه بر اقدام برای دریافت مجوزهای دیگر و پرداخت وجوه تعیین شده از سوی این مراکز، چندین روز نیز وقت و انرژی خود را صرف دریافت این مجوزها کنند در حالی که این رویه در دیگر مرزها مرسوم نیست.
لازم به یادآوری است که در بازارچه های مرزی صادرات با کارت "پیله وری" که مخصوص افراد مرزنشین است انجام می شود اما در گمرک، کار صادرات با کارت های بازرگانی انجام می گیرد و در مرزهای رسمی مدیریت با گمرک است درحالیکه در بازارچه های مرزی، مدیریت با استانداران و فرمانداران است. در بازارچه مرزی مهران کار صادرات به روال سابق انجام می شود و بازارچه نیز مبادلات مرزی مختص خود را دارد که با استفاده از کارت پیله وری انجام می شود.
تعطیلی صادرات مرز مهران در ایام اربعین
زمان اربعین حسینی بدلیل نزدیکی گمرک و بازارچه مرزی به پایانه مسافربری مهران، کار صادرات یک یا دو ماه تعطیل است.
مهران و عتبات عالیات
مهران سیصد کیلومتر تا کربلای معلی و عتبات عالیات فاصله دارد. البته فاصله از مرز خسروی به عتبات خیلی نزدیک تر از مرز مهران است. مرز خسروی تا بغداد ۱۹۰، نجف ۳۸۰، کربلا ۳۰۰، کاظمین ۲۰۳ و تا سامرا ۳۲۶ کیلومتر است.
منابع:
- irna.ir
- yjc.ir
- kojaro.com
- tasnimnews.com
- mehrnews.com
- soltansafar.com
