هیو روستایی است از توابع بخش مرکزی شهرستان ساوجبلاغ در استان البرز ایران است. نزدیک ترین شهر به این روستا از استان قزوین شهر آبیک و از استان البرز شهرهای هشتگرد و نظرآباد می باشد. هیو که قدمت ۲۰۰۰ ساله دارد در مجاورت کوه های البرز قرار دارد و به علت نزدیکی به مراکز رفت و آمد بیش از روستاهای مجاور رشد کرده است. این منطقه در دامنه های البرز مناظری زیبا دارد. هیو بسیار خوش آب و هوا بوده و در تابستان هم نیازی به کولر احساس نمی شود و حتی در شب ها باید در سرما خود را پوشاند. در ارتفاعات شمالی هیو منطقه ای به نام سیراب وجود دارد که با جای دادن یک امامزاده در خود و دارا بودن درختان گردو و چشمه های خاص به یک منطقه تفریحی و زیارتی برای مردم منطقه تبدیل شده است. همچنین در ارتفاعات این روستا شرایط مناسبی برای زنبورداری فراهم است.
گفته می شود در گذشته خانی به نام جمشید خان بر هیو و اطراف آن حکم می راند که قلعه ای نیز از وی بر جا مانده است. در اطراف این منطقه حفاریهای غیرقانونی نیز به منظور یافتن آثار باستانی انجام گرفته که گفته می شود در یکی از این حفاریها که به بهانه یافتن معدن انجام می شده یک سماور طلا نیز یافت شده است. در میان خانه های هیو باغچه های بزرگ و درختان میوه وجود دارد که متأسفانه با افزایش جمعیت و نیاز به مسکن بیشتر این باغچه ها خشکانده شده و به خانه های مسکونی تبدیل می شوند و در نتیجه طراوت و سرسبزی گذشته آرام آرام از این روستا رخت بر می بندد.
هیو در گذشته ای نه چندان دور دارای مناطقی جنگلی به همراه یک رودخانه بود که اکنون تنها رودخانه به جا مانده است. یکی از حیوانات این منطقه گرگ است که اکنون در معرض نابودی است و مورد حمایت سازمان حمایت از محیط زیست قرار گرفته است. در گذشته نه چندان دور در این روستا اکثریت مردم به کار معدن مشغول بودند و اکثر محصولات معدنی آن زغال سنگ است. با تأسیس و راه اندازی کارخانه های سیمان آبیک و فخر ایران و… در چهار دهه پیش در اطراف هیو بیشتر اهالی یا شاغل در این کارخانجات شدند یا به اصناف وابسته به آن روی آوردند.
روستای هیو از جمله مناطق قدیمی و باستانی شهرستان ساوجبلاغ محسوب می شود که بر اساس یافته های باستانشناسی منطقه از جمله گورستانها و نمونه سفالهای یافت شده قدمت آن را به دوره تاریخی عصرآهن با پیشینه ای بالای ۲۰۰۰ سال میرساند. از نامهای قدیمی و باستانی قابل استناد این منطقه می توان به هوریاوین (سرزمین مردمان آریایی)، «آریاوین» و هیوین اشاره کرد که امروزه با گذر زمان، با نام هیو شناخته می شود. اطلاق وجه تسمیه روستا با لفظ «هوریاً (انسان پاک و آریایی نشان) به جای لفظ آریا توسط مردمان این خطه نشان از اصالت ریشه دار آریایی مردمان باستان هیو دارد.
جاذبه های منطقه
- از جمله آثار باستانی هیو، قلعه گبران می باشد که در قسمت غربی روستا (شمال مخابرات) واقع شده است. پیشینه ساخت اولیه این قلعه که امروزه درصد بالایی از آن تخریب شده است، مشخص نیست ولی می توان گفت در دوران سلجوقیان این قلعه از قلعه های در دست تصرف اسماعیلیان وابسته به حسن صباح بوده است که احتمالاً با قلعه های اطراف بخصوص ارزنگ قلعه فشندو بزقلعه (شاه طهماسب) که مشرف به دشت جارو در منطقه اشتهارد است رابطه داشته است. ساخت معماری بیرونی آن از سنگ و ملات و دیوار اتاقها از خشت و آجر ساخته شده است. دو حفره در داخل تپه اصلی کنده شده و مربوط به بنای اصلی می باشد که احتمالاً آب انبار یا راه مخفی بوده است. این قلعه از قسمت شرقی و جنوبی با دیوارهای سنگی و از قسمت غرب به پرتگاه و از سمت شمال به دروازه ورودی منتهی می شود. سفالینه هایی با لعاب فیروزه ای، لاجوردی و قهوهای و بدون لعاب، نخودی و… که ادوار تاریخی از دوران تاریخی و بعد اسلام را شامل می شود را می توان به صورت پراکنده در اطراف تپه مشاهده کرد.
- آسیاب حاجی رحیم نیز در روستای هیو، در معبر اصلی روستا واقع شده است. این اثر تاریخی در واقع آسیابی قدیمی است که در زمره آسیاب های آبی تنوره دار قرار می گیرد. بخشی از کانال آب و تنوره و اتاقک این اثر هنوز باقی مانده اند. مصالح این بنا از سنگ و آجر است. این روستا به داشتن تعداد زیادی آسیاب شهرت دارد.
- غار هیو نیز در نزدیکی روستا، در راه نظرآباد به هشتگرد (استان البرز) از دیگر جاذبه های این منطقه است. آستان امامزاده موسی (علیه السلام) نیز در روستای هيو واقع شده است. قدمت اوليه بنای ساختمان بقعه مربوط يه دوره صفويه است كه به مرور زمان نوسازي گرديده است.
- همچنین از تفرجگاههای این منطقه چمپورک است که منظره ای بسیار زیبا دارد. قابل ذکر است که در نزدیکی هیو دریاچه ای مصنوعی احداث شده که می توانید در رستوران اطراف آن استراحت کرده لذت ببرید.
پوشش گیاهی و جانوری منطقه
بولاغ اوتي يا شاهي آبي، شورك، چریش، والك، آتك، بابونه، ريواس، چای کوهی و در ارتفاعات کتیرا و آويشن و گياه گل خيار و ...
گونه های جانوری عبارتند از: گرگ، گراز، آهو، روباه، افعي البرزي، رتيل، آفتاب پرست و انواع پرندگان
موقعیت مکانی
از تهران تا ساوجبلاغ كمتر از ۴۵ دقیقه است و از كرج هم كمتر از ۲۰ دقیقه راه است که با این زمان كم می توانید علاوه بر دیدن طبیعت زیبا و شگفت انگیز بیشترین بهره را از وقت خود ببرید.
منابع:
- fa.wikipedia.org
- gardeshgarha.com
- mehrnews.com
- irangasht.org
- irna.ir