زیارتگاه امامزاده سلطان امیراحمد کاشان در محله ای به همین نام در خیابان علوی و در مجاورت خانه های تاریخی طباطبایی و بروجردی و عباسیان واقع شده است. در " تاریخ کاشان"، این بقعه مزار میر احمد بن موسی بن جعفر (ع) معرفی شده است. در تعلیقات همین کتاب، به نقل از متولی مقبره، آمده که این امامزاده فرزند موسی مبرقع و نوه امام محمد تقی (ع) است. این آرامگاه دارای صحن و ایوان و بارگاه و رواقهای وسیع و گنبد مخروطی شکل دوازده ترک کاشی معرق دوره صفوی است. خود بنا نیز به دوره صفوی تعلق دارد. کاشیکاری جلوی ایوان بزرگ و دو گلدسته طرفین آن در دوره قاجار تجدید شده است. قبر برجسته امامزاده که درون ضریح چوبی مشبکی ساخته شده، از قدیم الایام با کاشیهای گرانبهای عهد مغول پوشیده بوده که در اوایل قرن حاضر دزدیده شده است. ازاره های داخل رواقها مقداری با کاشی خشتی معمول صفوی پوشیده است. در مدخل صحن وسیع جلوی ایوان شمالی، آب انبار بزرگ قدیمی است که گنبد آجری آن در خارج صحن واقع شده است. حرم و رواقهای جانبی آن آینه کاری شده است و در بزرگ چوبی از طرف آستان حضرت معصومه (ع) قم بر این مکان اهدا شده است. از اشیای نفیس و قدیمی این امامزاده، پنج جفت در منبت کاری شده تاریخدار است که درهای قدیمی و ارزشمند در طرح نوسازی برداشته شده و در قاب های شیشه ای در حرم نگهداری می شود. به گفته شریف بنای اولیه بقعه، شامل چهار صفه و گنبد های داخلی و خارجی، متعلق به اوایل قرن هفتم هجری قمری است. مشکوتی بنای اصلی امامزاده را از ابنیه دوره صفویان میداند. هندسه غیر منظم کلی طرح نیز حاکی از ساخت تدریجی بناست. در سال ۱۳۸۲ ضریح چوبی امامزاده با ضریح فولادی که با نقره و طلا تزئین شده بود تعویض شده است.
بانیان
بانی اولیه بقعه مشخص نیست. بر کتیبه دور گنبد، نام بانی تعمیرات کاشی آن، امیر نظام بن حسین [...] کاشانی آمده است. نام امیر مطهر بن خواجه معین الدین شرف، واقف در مقابل ضریح و نام رستم بیک، واقف در رواق، بر کتیبه های آنها دیده میشود. بر یکی دیگر از درهای بقعه، نام واقف آن، یاراحمد بن خواجه احمد اردستانی و سازنده اش، استاد حاجی حسین و همچنین نام خواجه مظفر الدین مسعود بن خواجه قوام الدین خوانده میشود. کتیبه منظوم روی ضریح، از شاعری بنام "شایق" است. واقف ضریح را هاشم، فرزند رضا معرفی میکند.
کتیبه های تاریخدار بنا
قدیمی ترین کتیبه بنا بر روی در مقابل ضریح قرار دارد و به تاریخ ۹۱۵ است. همچنین بر در رواق بقعه، تاریخ ۹۳۳ حک شده است. کتیبه کاشیکاری دور گنبد به تاریخ ۹۴۱ است. این تاریخ بر در اصلی بقعه، واقع در ایوان بزرگ آن و یکی دیگر از درها نیز دیده میشود. ضریح چوبی بقعه، کتیبه ای منظوم با ماده تاریخ مورخ به ۱۲۴۱ دارد.
منابع:
- isfahan.irib.ir
- beytoote.com
