عبدالرحمن ابوسلیمان عطیه بن عبدالرحمن دارانی از شخصیت هایی است که که با زهد و سختگیری می زیست و درباره محبت الهی سخن گفته تا جایی که می گویند محبت الهی شکل خاص عرفانی خود را در تعالیم شیخ ابوسلیمان دارانی به دست آورده است. در فرهنگ دهخدا به وی ریحان القلوب گفته اند و در معرفت و حالات غیوب قلب و آفات عیوب نفس حظی عظیم و وافر داشت. زهد، مجاهده با نفس و صبر بر جوع محور اعمال صوفیانه او بوده است. در سفری که به عراق داشته و در بغداد ساکن می شود اما به علت انکار خلیفه عباسی از بغداد به سمت ایران کوچ کرده و در داران ساکن می شود. پس از پنجاه سال عمر با برکت در سال دویست و پنجاه قمری در شهر داران وفات یافت. آرامگاه وی در جنوب شهر داران واقع است.
سخنان
- معرفت به سکوت نزدیک تر است تا به گفتار.
- هرچیزی که تورا از خداوند غافل کند بر تو شوم است.
- هر نفسی که از تو برآید در غفلت از خدا سپری نکن.
- اگر بنده به هیچ نگرید مگر برآنکه ضایع کرده است از روزگار خویش تا این غایت، او را این اندوه تمام است تا به وقت مرگ.
مشخصات مقبره
داخل مقبره داراي پلان هشت گوش است که مقبره در وسط قرار دارد. گنبد بنا از نوع دو پوش گسسته است و پوشش خارجي گنبد از کاشي خشت بدون نقش به رنگ آبي آسماني است و کلمه يا الله با خط بنايي و از کاشي سفيد و لاجوردي تنها نقش روي گنبد بالاي سر در ورودي قرار دارد. چندين ترک بر روي گنبد ديده مي شود و کاشي ها در بعضي جاها يخ بر شده و مصالح بنا بيشتر از آجر است. ورودي مقبره را ايوان ساده کاهگلي تشکيل مي دهد و در جبهه شمالي ورودي يک پله موزاييک پشت بام قرار دارد. بنا از قسمت شمال توسعه داشته و آثار باقيمانده آن موجود است. در صحن مقبره، تعدادي سنگ قبر ديده مي شود و ديوار اطراف صحن و مقبره خشتي است این بقعه داراي موقوفات بسياري بوده که در طول زمان به طور کامل به تصرف اشخاص درآمده و اکنون فاقد موقوفه است. این بنا در سالهای اخیر تخریب و نوسازی شد.
منابع:
- fereydan.farhang.gov.ir
- rasekhoon.net
- civilica.com
