در اصفهان در طول تاریخ بویژه دوره اوج شکوفایی تاریخ صفویان سازه های زیبا و شکوهمندی از معماری ایران ساخته شده است که انواع آنها امروزه پذیرای گردشگران داخلی و خارجی می باشند. یکی از این بناها پل چوبی اصفهان است.
پل جوبی با عرض ۶ متر و طول ۱۴۷ متر، برای آمد و شد عامهٔ مردم نبود بلکه تنها وسیلهٔ ارتباط باغهای سلطنتی دو کناره شمالی و جنوبی رودخانه یعنی باغ معروف به «باغ دریاچه» با باغهای گستردهٔ سعادت آباد میان پل الله وردی خان و پل خواجو و بناهای با شکوه کاخ هفت دست و کوشک آینه خانه و کشکول و نمکدان بوده است. در اصل این پل برای عبور خانواده شاهان صفوی، امرا، بزرگان، مهمانها و سفرایی بود که اجازه دیدار با شاه عباس دوم را داشته اند.
در وسط پل، برج ۶ گوشه اي وجود داشت كه از هرگوشه آن سه چشمه جاري مي شد. يكي از خارجياني كه این پل را بازديد كرده درباره آن چنین نوشته که"...پل با چهارده طاق يك ريخت و معبري براي بردن آب به قصر هفت دست واقع در ساحل زاينده رود ساخته شده بود..."
عمارات زيبا و باشكوه سعادت آباد، هفت دست، آينه خانه، كلاه فرنگي، نمكدان در اطراف اين پل بوده است كه به وسيله مسعود ميرزاي ظل السلطان حاكم اصفهان در زمان ناصرالدين شاه قاجار خراب و با خاك يكسان گرديد.
وجه تسمیه
جوی کوچک ظریفی از سنگ پارسی بر روی پل تعبیه کرده بودند که آب را از یک سو به طرف دیگر پل جاری می کرد و به همین دلیل پل جویی نامیده میشد با این حال شاردن در کتاب خود به صراحت این پل را از جنس چوب بر پایه های سنگی ذکر کرده است و نمی توان قاطعانه گفت که عنوان «پل چوبی»، نادرست است.
نام اصلی آن پل «سعادت آباد» بوده و به فراخور مجاورت با هفت کاخ از کاخهای سلطنتی عصر شاه عباس دوم «پل هفت دست» نیز نامیده می شد.
همچنین در بخش شرقی و غربی این پل، آب رودخانه بر روی هم انباشته می شد که بشکل دریاچه دیده می شد، به همین دلیل به آن «پل دریاچه» نیز می گفتند. در کتاب فواید الصفویه که از مآخذ تاریخ عهد صفویان است به روشنی نام این پل «پل سعادت آباد» آمده است و نویسنده آن کتاب در روزگار صفوی بنای «شهر تازه ای» را در سال ۱۰۶۹ هجری و هم زمان با هفدهمین سال سلطنت شاه عباس دوم ذکر کرده است.
رویدادهای تاریخی
با گذشت یک سال از استبداد صغیر و به توپ بسته شدن مجلس، در پی دعوت آقانجفی و حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی از ضرغام السلطنه، نیروهای بختیاری خود را به اردوگاه باغ ابریشم رساندند. در شب نهم ذی حجه ۱۳۲۶ گروهی از بختیاری ها به سرپرستی ضرغام السلطنه از پل جویی گذشته خود را به مجاهدین شهری در مسجد امام رساندند و گروهی نیز از دروازه مارنان به مجاهدین شهری ملحق شدند. جنگ در میدان نقش جهان میان حکومت قاجاری و سواران بختیاری به اوج خود رسید و سرانجام با شکست سربازان حاکم و فرار اقبال الدوله کاشی خاتمه یافت. در پی این واقعه مجاهدان مشروطه خواه بختیاری کنترل شهر اصفهان را به دست گرفتند. در این جریان ضرغامالسلطنه اولین رئیس بختیاری بود که وارد اصفهان شد و حاکم اصفهان به کنسولگری روس پناهنده شد.
منابع:
شهرداری اصفهان
fa.wikipedia.org