روستای اونار در 20 کیلومتری شرق مشگین شهر واقع شده و دارای آثار تاریخی بسیار کهنی است. همچنین در آن از اوایل اسلام تا دوران معاصر آثار فرهنگی بی شماری به چشم می خورد از آن جمله قلعه بربر، قبرستان اسلامی با سنگ افراشته و سنگ قبرهایی در اشکال و خطوط مختلف به نام پیر، درخت کهن سال چنار به نام بابا چنار با بیش از 1200 سال قدمت در مرکز روستا و تپه های باستانی متعدد.
این روستا چون از روستاهای تاریخی ایران به شمار میرود، اخیراً به عنوان یکی از روستاهای هدف گردشگری در استان اردبیل تعیین شدهاست. روستای اونار بر روی تپه ای ساخته شده که در دو سوی آن رودخانه «اونارچای» جاری است و بر اثر آبیاری این رودخانه، باغ های سرسبز و مراتع دل انگیزی در خود روستا و اطراف آن بوجود آمده است. رودخانه اونار چای از دامنه کوه سبلان سرچشمه می گیرد و غیر از باغات و مراتع روستای اونار زمینهای چند روستای اطراف را هم سیراب می کند.
نظام کشاورزی و آبیاری این روستا نیز بسیار جالب توجهاست. دیدار از این روستا نه تنها شگفتی های فرهنگی دوران تاریخی بسیار دور را باز می نماید، کوهستان زیبای سبلان را نیز در چشم انداز بیننده قرار می دهد.
در روستاي اونار مشگين شهر، گورستاني وجود دارد كه سنگ قبرهاي متنوع آن از نظر شكل و جنس و نبشته هاي متعدد جالب توجه است. روي سنگ گورهاي موجود در اين گورستان نشانه هايي هم چون ستاره شش پر، تصوير چكش ساده و جز آن ديده مي شود.
زيباترين اين سنگ ها يک جفت سنگ قبر افراشته به ارتفاع 1.62 متر است كه داراي نبشته اي است. در زير سنگ نبشته ها محراب بوده و در بالاي لچک آن دو گل هفت پر نقش يافته است. در بالاي نبشته هاي ساقه و بالاي آن كلاهكي با 12 ترک، شبيه كلاه دراويش وجود دارد و شهادتين با كلام علي خليفه الله منقور است.
در گورستان قدیمی انار آثار بسیار باستانی فالیک نیز وجود دارد که بیشتر آنها تخریب شدهاند. در همین گورستان پیکرههای قوچ سنگی در اندازههای بزرگ و کوچک به جا مانده است.
در صورت ساماندهی قبرستان تاریخی اونار و جمع آوری سنگ قبرها و کتیبه های پراکنده در آن محوطه و تبدیل به موزه رو باز و همچنین احیاء دیگر آثار موجود در آن منطقه از قبیل قلعه بربر و امامزاده سیدجعفر واقع در مدخل روستا و نیز اهتمام به جنگل دره اونار در جهت توسعه و تبدیل آن به پارک جنگلی می توان این منطقه را به عنوان یک مکان توریستی و گردشگری مهم به حساب آورد.
سفالگری در این روستا:
پيشينه سفالگري در استان چندان مشخص نيست اما پيدا شدن سفالينههاي متعدد در اكثر مناطق استان در كاوشهاي باستانشناسي حاكي از آن است كه سفالگري در اين منطقه از سرزمين پهناور ايران مانند ساير نقاط از قدمت و پيشينه برخوردار است. مشگين شهر از ديرباز محل ساخت و عرضه سفال بوده است. وجود معادن خاك رس در استان به عنوان مواد اوليه سفالگري مزيد بر علت است.
در حال حاضر تعدادي كارگاه سفالگري در خود استان و يا توابع آن كه مهمترين شان روستاي باستاني اُنار از توابع مشگين شهر است، مشغول به فعاليت هستند.
صنایع دستی و محصولات روستا:
عمده ترین محصولات کشاورزی و فرآورده های دیگر این منطقه انگور، سیب، هلو، شلیل، گردو، سیب زمینی، گندم، علوفه، صیفی جات، لبنیات، عسل بوده و صنایع دستی آن نیز گلیم، جاجیم، فرش، نمد، سفال می باشد.
جاذبه های گردشگری روستا:
آثار باستانی و تاریخی دهکده اونار مقبره سید جعفر، سنگ افراشته، قبرستان تاریخی، چنار کهنسال، قلعه بربر، مسجدجامع، مسجدحضرت علی (ع)، مسجدابراهیم آباد و... است. تپه باستانی قنبر نیز در شمال این روستا قرار دارد.
این روستا دارای جاذبه های طبیعی بسیار نیز می باشد.
آرامگاه مطهر سيد جعفربن موسي كاظم (ع) در شمال خاوري روستاي انار از توابع بخش مشگين خاوري در وسط يک باغ سرسبز وسيع واقع شده است. اين امامزاده مسجدي بزرگ دارد که داراي سه درب است. قبر شريف امام زاده سيد جعفر (ع) در ضلع جنوب خاوري مسجد قرار گرفته كه در بالاي آن بر سقف مسجد گنبدي بزرگ بنا شده است.
منابع:
onar25.blogfa.com
mehrnews.com
fa.wikipedia.org