شهر کندویی روستای پتلقان
شهر کندویی در ۱۰ کیلومتری جنوب شهر جعفر آباد در کنار روستای پتلقان واقع در شهرستان بیله سوار قرار گرفته است. این محوطه متعلق به هزاره اول -دوره اشکانی است.
این شهر با حفاری در درون تپه ای ماهوری و بدون استفاده از مصالح بنایی با حفاریهای گنبدی شکل و با محاسبات دقیق ساخته شده است. هر حفاری دارای اتاق هایی است که از چهار طرف با دالانهایی به اتاقهای بعدی راه دارند و آن اتاقها نیز به همین صورت به اتاقهای بعدی راه دارند و این تا کیلومترها ادامه پیدا می کند.
به علت تاریکی و کمبود اکسیژن کسی تاکنون نتوانسته است تا انتهای آن برود.
این مکان باستانی در سال ۱۳۵۵ به هنگام کار کشاورزی بطور اتفاقی کشف شد.
محوطه باستانی شورگل
شورگل روستایی است که در استان اردبیل، شهرستان بیله سوار، بخش قشلاق دشت، دهستان قشلاق جنوبی قرار دارد و محوطه باستانی شورگل در جنوب شرقی روستای شورگل قرار دارد.
در محوطه تاریخی شور گول کاروانسرایی قدیمی وجود دارد. کاروانسرای شاه عباسی مربوط به سده‌های میانه دوران‌های تاریخی پس از اسلام است. این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۳۹۹۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این کاروانسرا در محوطه ای به ابعاد ۲۰۰×۱۵۰ متر در روی تپه ای به ارتفاع سه متر از زمین‌های اطراف قرار گرفته است.ابعاد این کاروانسرا ۲۹×۲۰ متر است.
ورودی بنا در ضلع جنوبی قرار دارد که پس از این ورودی راهرویی به طول شش متر قرار دارد که از طریق این راهرو وارد حیاط مرکزی به ابعاد ۹×۱۸ متر می‌شویم ,در طرفین راهرو و دو اطاق به طول و عرض ۵×۳/۵ متر احداث شده است.در گوشه جنوبی حیاط مرکزی یک ورودی قرار دارد که از این ورودی می‌توان وارد یک فضای مستطیلی (پشت حیاط مرکزی) شد. ورودی این فضا به شکل قوس هلالی و با مصالح سنگ لاشه و ملات آهکی ساخته شده است.
با توجه به محل پا طاق که خیز طاق اثرش در بعضی قسمتها باقی مانده می‌توان استنباط کرد که سقف این تالار قوسی بوده است. از خصوصیات بارز بنا استفاده از لاشه سنگ در کل بنا حتی در زدن طاقها، قوسها و سر درها و کوهستانی بودن پلان کاروانسرا است. در طاق جنوبی نیز در لای سنگها آجر هم استفاده شده است. گذشت زمان پلان بعضی از قسمتهای آن را به زیر خاک برده است که با خاکبرداری و کاوش می‌توان پلان دقیق آنرا بازسازی نمود. در ضلع شمالی کاروانسرا در فاصله ۲۰۰ متری آن چشمه آبی وجود دارد که هم اکنون با استفاده از لوله آب اهالی روستای شورگل از آن بهره مند می‌گردند.
قبور دوران تاریخی را در ضلع شرقی کاروانسرا و به فاصله ۱۰۰ متری آن می‌توان مشاهده نمود که اشیاء داخل آن به غارت رفته است.
همچنین در این محوطه سفالهائی از دوران اسلامی و نیز دوران تاریخی (اشکانی) جمع آوری شده است.
منابع:
میراث فرهنگی استان اردبیل
شهرداری بیله سوار
iraneasytravel.com
ardabiltour.ir
fa.wikipedia.org
seeiran.ir
