در آذربایجان غربی تالابهای متعددی وجود دارد که اغلب آنها در این منطقه از استان واقع شده اند. این تالابها پذیرای پرندگان بسیاری است که هر سال به این آبها مراجعت می کنند. تالاب حسنلو یکی از مهمترین تالابهای این شهرستان است. این تالاب شامل دریاچه ای کم عمق با آب لب شور فصل بوده که از آب باران، چشمه ها و جویبارها تغذیه می شود. این تالاب به همراه دو تالاب یادگارلو و درگه سنگی به عنوان تالاب بین المللی ثبت شده است. تالاب حسنلو در ارتفاع ۱۳۰۸ متری از سطح آب های آزاد قرار دارد و مساحت آن ۱۱۰۰ هکتار می باشد که ۳۰۴ هکتار آن دارای وضعیت طبیعی و بقیه آن را بخش دریاچه ای تشکیل می دهد.
در این تالاب قوانین صید و شکار خاصی حکمفرماست. با گذر زمان در سالهای اخیر سدی بر روی آب خروجی از این تالاب ساخته شده که شرایط آن را تغییر داده است. ساخته شدن این سد سبب شده تا تالاب حسنلو دارای عمق بیشتری شده و آب نیز رو به شیرینی رود. حالا این تالاب بیشتر به یک دریاچه زیبا در پشت سد مبدل شده است. سد سبب شده تا اکوسیستم تالاب نیز دستخوش تغییرات شده و شرایط جدیدی بر آن حاکم شود.
غاز خاکستری، حواصیل، اردک مرمری، اردک سرحنایی، اردک سفید، مرغ ماهی خوار، چنگر، اردک بلوطی، فلامینگو، خروس کولی، پلیکان و ... از جمله پرندگانی هستند که به طور دائم و یا فصلی در این تالاب زندگی می کنند. اگر به پرنده نگری علاقمندید این تالاب مکان مناسبی برای پرنده نگری و لذت بردن از طبیعت است. ۱۶۶ گونه آبزی و کنار آبزی در این تالاب مشغول به زندگی هستند و چیزی قریب به ۵۶ گونه گیاهی شورپسند و آبی نیز در این تالاب یافت می شود. گونه های گیاهی اطراف تالاب را جگن، نی، شور و سالیکورنیا تشکیل داده اند.
از آب تالاب در کشاورزی استفاده می شود و مراتع اطراف تالاب مورد استفاده دامداری قرار می گیرد. این تالاب در سال ۱۳۵۴ به همراه تالاب یادگارلو و درگه سنگی به عنوان تالاب بین المللی ثبت شده است و قوانین شکار و صید در آن جاری است و در حال حاضر توسط سازمان آب منطقه ای استان حفاظت می شود. این تالاب دارای چشم‌اندازی زیبا و در فصول مختلف سال پذیرای انواع پرندگان است.
موقعیت جغرافیایی
تالاب حسنلو در موقعیت جغرافیایی ۳۷ درجه و ۲ دقیقه و ۳۰ ثانیه عرض شمالی و ۴۵ درجه و ۲۸ دقیقه و ۹ ثانیه طول شرقی قرار گرفته است. این تالاب از شمال به ارتفاعات حيدرآباد، از جنوب به ديوار سد حسنلو در زمين هاي مسطح روستاي شيخ احمد و حسنلو، از غرب به جاده قديمي اروميه-نقده و دامنه هاي كوه هاي غرب درياچه حسنلو و از شرق به جاده آسفالته اروميه به مهاباد منتهي مي شود.
گونه های گیاهی
در قسمت شمالی تا جنوب غربی تالاب پوشش گیاهی انبوهی به چشم می خورد. از گیاهان شاخص در این تالاب که بیشتر در قسمت شمال تا جنوب غربی این زیستگاه به فراوانی به چشم می خورد می توان نی Phragmites australis، دو گونه جگن Carex pendula و Carex stenophylla و قلیا Salicornia herbacea را نام برد.
حیات جانوری
حیات وحش تالاب حسنلو شامل پرندگانی مثل اردک سرسبز، اردک سر حنایی، اردک بلوطی، اردک ارده ای، کشیم کوچک، کشیم گردن سیاه، کشیم بزرگ، چنگر، یلوه آبی، کاکایی کوچک، پرستوی دریایی نوک کلفت، پرستوی دریایی گونه سفید، پرستوی دریایی بال سفید، حواصیل شب، حواصیل ارغوانی، حواصیل خاکستری، اگرت کوچک، حواصیل زرد، بوتیمار کوچک، سنقر تالابی، خروس کولی معمولی، خروس کولی سینه سیاه، سلیم طوقی کوچک، سسک نیزار می باشد.
تهدیدات
رعایت نکردن حق آبه و عدم تخصیص به موقع باعث خشک شدن تالاب بین المللی حسنلو شده است و دیگر تالاب های حوضه آبریز دریاچه ارومیه نیز وضعیت خوبی ندارند. رعایت کردن حق آبه در تالاب ها باعث ایجاد رطوبت در منطقه می شود و با کاهش دما باعث بارش باران در پائیز و زمستان می شود. استان آذربایجان غربی در کریدور مهاجرت پرندگان مهاجر قرار گرفته و پایداری این تالاب ها منوط به تخصیص بموقع حق آبه این تالاب هاست. شهرستان نقده هفده تالاب فصلی و دائمی دارد که به جز حسنلو تالاب های درگه سنگی، درنا و سولدوز وضعیت نسبتا بهتری دارند.
موقعیت مکانی
تالاب حسنلو در غرب جاده مهاباد به ارومیه و در حدود ۲۰ کیلومتری شرق نقده قرار دارد. این تالاب از طریق جاده ارومیه به مهاباد در ۷۱ کیلومتری ارومیه قابل دسترس است.
منابع:
- gardeshgari724.com
- hamshahrionline.ir
- huntshop.ir
- iribnews.ir
