گوردخمه هاي صخره اي سُماقان مجموعه اتاق هاي سنگي سُماقان در روستاي كوچك سماقان، از بخش هاي شهرستان شاهين دژِ استان آذربايجان غربي هستند که در گوشه جنوبي كوهي موسوم به فرهاد تراش و در دامنه نزديك به ۱۰ متري كوه پديدار شده اند. مجموعه گوردخم ههاي سُماقان داراي هفت اتاق سنگي با نقشه مستطيل شكل است كه بلنداي (ارتفاع) ورودي آنها كم و نزديك به نيم متر است. بلنداي دروني چهاراتاق كمابيش ۱.۸۰سانتي متر، دو اتاق ديگر ۱.۶۰ سانتي متر و يكي از اتاق ها ۱.۹۵ سانتي متر است كه با فاصله كمي از يكديگر در دل كوه كَنده شده اند. گمان مي رود كه اين مجموعه در آغاز كاربري آرامگاهي داشته، ولي در دوره هاي پس از آن به منزله جايگاه مسكوني هم مورد استفاده قرار گرفته است. علاوه بر دارا بودن منظره فوق العاده بر بالای آن حصاری به شکل برج و بارو از هزاره اول قبل از میلاد باقی مانده که ارتفاع آن بیش از ۳ متر و طولی در حدود ۵۰ متر (بطور تقریبی) با برجهای نیم دایره ای شکل وجود دارد که جنبه تدافعی داشته است. به نظر کارشناسان بايد با احتياط گفته شود كه اين مجموعه سبك آشناي معماري گورخانه هاي سنگي در نيمه نخست هزاره يكم پيش از ميلاد را به نمايش مي گذارد. آنچنان كه در طول هاي جغرافيايي غربي تر وابسته و منسوب به اورارتوهاست و در بخش هايي هم مي تواند از آنِ مادها شناخته شود.
معضلات
این مکان همواره مورد تعرض سودجویان واقع شده و متاسفانه چندان توجهی به آن نمی شود.
منابع:
- فرمانداری شاهیندژ
- fa.wikipedia.org
- irna.ir
- seeiran.ir