سهگنبد نام بنا و تپه ای است در جنوب شرقی شهر ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی این بنا آرامگاه بوده و در سال ۵۸۰ قمری در جنوب شرقی ارومیه ساخته شده. مقبره یا برج آجری سه گنبد متعلق به قرن ششم هجری بوده و در مدخل بنا سه کتیبه به خط کوفی باقی مانده است. برخی از مورخین عقیده دارند که این بنا به جای آتشکدهای از دورهٔ ساسانی احداث شده است، ولی هیچگونه سند معتبری مبنی بر صحت ادعای خود ندارند. از سوی دیگر در مدخل بنا سه کتیبه به خط کوفی است که آن را از سنگ تراشیدهاند و در پایان کتیبه، محرم سال ۵۸۰ هجری خوانده میشود. از این رو شاید بتوان مقبره یا برج آجری سه گنبد را متعلق به قرن ششم هجری دانست. طبق این کتیبه این بنا به دستور یکی از امرای سلجوقی به نام شیث قاطه المظفری ساخته شده است. از نظر معماری این بنا با مقابر قرن ششم هجری قمری بخصوص مقابر مراغه و سایر مقبره های دوره های سلجوقی مشابهت فراوانی دارد.
بنای تاریخی سه گنبد عبارت است از سکوی بلندی که به شکل استوانه و مدور ساخته شده است. قطر بنا 5 متر و ارتفاع آن 13 متر می باشد. ساختمان فعلی دو طبقه است و در چهار سمت آن دریچههایی وجود دارد.طبقه اول سردابه نامیده می شود که دارای پوششی قوسدار است و بدین وسیله از طبقه دوم مجزا می شود. درب کوچک طبقهٔ اول ۱ متر و ۷۰ سانت ارتفاع دارد. طبقهٔ دوم که اتاق مقبره خوانده میشود دارای دری به ارتفاع دو و نیم متر است. به عبارت دیگر، بنای استوانهای شکل مدور دارای دخمهایست که قسمت فوقانی آن را به وسیلهٔ آجر تبدیل به بنایی شامل اتاق مقبره کردهاند و مدخل آن در یک قالب معماری پر نقش و نگار محاط شده و در بدنهٔ استوانهای برج تعبیه شده است؛ درگاه ورودی آن در میان طاقهای سطحی واقع شده و از لحاظ معماری زینت خاصی به آن بخشیده است.سقف اصلی گنبد و دیوارهای آن تماماً سالم و بر جا می باشد. طبقه دوم بنا مانند سایر مقادیر دوره سلجوقی روی سردابه احداث شده است. تزئینات سر در ورودی مقبره در نوع خود کم نظیر میباشد و به صورت قطعات سنگ و گچ با نقوش هندسی و کتیبه به خط کوفی تزئین شده است. مصالح قسمتهای تحتانی بنا تا ارتفاع حدود 3/6 متر از سنگهای تراش خاکستری رنگ ساخته شده و از این قسمت به بالا تمام مصالح بنا از آجرهای چهار گوش میباشد.این اثر در اورمیه، خیابان استاد برزگر واقع شده و در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۱۴ با شمارهٔ ثبت ۲۴۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منابع
iranmatlab.ir
fa.wikipedia.org
جاذبههای گردشگری شهر ارومیه
یاشاسین اورمیه ❤یاشاسین آذربایجان ❤یاشاسین ترک
URMİA ❤AZERBAYCAN
یاشاسین اورمیه ❤یاشاسین آذربایجان ❤یاشاسین ترک
URMİA ❤AZERBAYCAN
یاشاسین اورمیه ❤یاشاسین آذربایجان ❤یاشاسین ترک
URMİA ❤AZERBAYCAN
یاشاسین آذربایجان
یاشاسین آذربایجان
یاشاسین ارومیه
یاشاسین آذربایجان یاشاسین اورمیه
به دیار آذربایجان شهر زیبای اورمیه قلب آذربایجان تشریف بیارین
❤ اورمیه قلب آذربایجان ❤