موزه بازار و مشاغل تبریز

آدرس:
آذربایجان شرقی، تبریز، انتهای بازار، نقطه اتصالی بازار به مهرانه رود، جنب یخچال صادقیه
زمان بازدید:
ساعات اداری
بلیط ورودی
رایگان
بلیط اتباع خارجی
رایگان
چکیده: موزه بازار و مشاغل تبریز

موزه بازار و مشاغل تبریز یکی از منحصر بفردترین موزه های کشور میباشد که توسط شهرداری منطقه هشت در مجاورت بازار تاریخی تبریز احداث شده است.
این موزه به همت برادران سرابی تشکیل شده و شامل تمام اشیاء بکار رفته در مشاغل سنتی تبریز میباشد.
معماری این موزه متاثر از بافت تاریخی محدوده بازار و یخچال صادقیه  میباشد که طرح های خاص سنتی  توسط معماران بنام تبریز در این مجموعه  اجرا شده است.

این موزه اولینی دیگر به اولینهای تبریز افزوده است.

مشخصات کلی
نام
موزه بازار و مشاغل تبریز
سال تاسیس
۱۳۹۵
پیشنهادات
نزدیک ترین جاذبه های گردشگری
بازار سرپوشیده تبریز، یخچال صادقیه
مسیر دسترسی
آدرس
آذربایجان شرقی، تبریز، انتهای بازار، نقطه اتصالی بازار به مهرانه رود، جنب یخچال صادقیه
امکانات
راهنمای موزه
سرویس بهداشتی
رستوران
بوفه
اقامتگاه
متن کامل: موزه بازار و مشاغل تبریز

این موزه که در جنب بازار تاریخی تبریز و همگون با معماری این بازار جهانی  احداث شده است برای اولین بار در کشور دایر میشود. طرحهای معماری خاص و سنتی درمحیط داخلی و خارجی موزه مشاغل تبریز بسیار چشمگیر و در نوع خود بی نظیر است. این موزه توسط کلکسیوندار مطرح تبریز آقای سرابی مجهز شده است.

شایان ذکر است این موزه در سه طبقه اجرا شده است که یک طبقه به موزه بازار و طبقات دیگر به نمایشگاه تصاویر مشاغل بازار و سایر کارهای هنری اختصاص یافته است.

از جمله امکانات جالب این موزه میتوان به تجهیز موزه با استفاده از وسایل قدیمی مشاغل مختلف و پخش صدای مشاغل مختلف در داخل غرفه آن صنف اشاره نمود که در نوع خود در کشور منحصر بفرد است.

این موزه در فضائی به وسعت ۲ هزار مترمربع، کنار یخچال تاریخی صادقیه در شمال بازار تبریز و حاشیه مهران‌ رود احداث شده است.

این موزه ، فصل جدیدی از توجه به مشاغل قدیمی و احیاء سنت‌های تاریخی فرهنگی مردم تبریز را به نمایش گذاشته است.


مشاغل موجود در این موزه:

۱- تلگراف خانه: یکی از غنی ترین و دیدنی ترین بخش این موزه به وسایل «تلگراف خانه» قدیم اختصاص دارد. دستگاه فرستنده و گیرنده تلگراف (مربوط به دوره ی ناصر الدین شاه) «دستگاه کوچک مولد برق» که با دست شارژ می شد، از اشیای گرانبها و ماندگاری است که «سرابی» با زحمت و هزینه ای گزاف موفق به تهیه آن شده و به رغم اصرار برخی موزه ها و ادارات سایر شهرها، آن را نفروخته است.  کاغذهای تلگراف مربوط به ۱۰۰ سال قبل و نیز کاغذ تلگراف محمد نخجوانی (بنیانگذار کتابخانه ملی تبریز) ، قپان (ترازوی بزرگ توزین کالاها)، از جمله آثاری است که اینجا دیده می شود.
به گفته ی سرابی، تلگراف خانه های قدیم، هم به کار ارسال پیام های تلگرافی می پرداختند و هم وظیفه ارسال محموله های پستی را عهده دار بودند بنابراین، تشریح «چهره پردازی» و واقع نمایی این شغل از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

 

۲- عطاری:  عطاری هر چند اکنون شغل منسوخ و کمیابی است اما در عهد قدیم یکی از مشاغل حساس و پراهمیت به شمار می رفت. جعبه های عطاری، قوطی های خارجی رایج در زمان قاجار که از یکی از روستاهای شهرستان اهر کشف و خریداری شده در این غرفه عرضه خواهد شد.

 

۳- بقالی و بنکداری: کیسه های قدیمی حنا، کله قندهای زرد شده و به جا مانده از آن زمان، قوطی های چای، بخشی از   دارایی های این غرفه است. «سرابی» کیسه های حنا را از یک پیرزن آذربایجانی و با خواهش و تمنا خریده است. شیشه های گلاب و عطر هم در مغازه های بقالی قدیم وجود داشت که نمونه هایی از آن اکنون تهیه شده است.

 

۴- بزازی و پارچه فروشی: یکی دیگر از مشاغلی که در دوران قدیم بسیار پررونق بود، بزازی و پارچه فروشی است. پارچه های رنگارنگ ، حریرهای چشم نواز، مخمل های سرخ و لطیف، ترمه های زیبا همه یادگاران آن دوران است. «آرشین» از ابزار اندازه گیری و متراژ پارچه ها بود که نمونه ای قدیمی از آن خریداری شده است. «سرابی» اکنون در تلاش است تا یکی از شهروندان کهنسال تبریزی را راضی کند تا نمونه هایی از پارچه های قدیمی را که در «صندوق خانه» اوست به این گنجینه ارزشمند بفروشد.

 

۵- نجاری: اره ها، گیره های مخصوص نگه داری چوب و الوار، میخ و چکش قدیمی، از ابزار آلات جمع آوری شده این بخش است.

 

۶- آهنگری: این بخش شامل آهن آلات، فلزات و آلیاژهای قدیمی و کوره های ذوب فلزات، زنجیر و کباده و داس است به گفته سرابی، آن قدر آهن آلات در این مدت جمع آوری شده که وزن آنها بالغ بر دو سه تن می شود. تا آنجا که انتقال و جابجایی آنها کار بسیار مشکلی خواهد بود.

 

۷- دواخانه (داروخانه): امروزه وقتی به یک کسالت و ناراحتی مبتلا می شوید نسخه به دست به یک داروخانه مراجعه کرده و داروهای خود شامل: کپسول ها و قرص های روکش دار، جعبه ای و آمپول های شیشه ای را دریافت می کنید. اما جالب است بدانید که حدود ۱۰۰ سال پیش، این شکل داروفروشی وجود نداشت. داروها اکثراً به شکل مایعاتی بود که در شیشه های قهوه ای رنگ نگه داری می شدند شیشه هایی که نام هر دارو به همراه سال و کارخانه تولید کننده بر روی آن حک شده بود. مسئول «دواخانه» بر اساس نسخه کتابی که داشت این داروها را با ترکیبات ذکر شده مخلوط کرده و داروی جدید درمانی را تهیه و تحویل بیمار می داد.

وسایل طب قدیمی، نسخه های پزشکی مربوط به سال ۱۲۹۸ شمسی، ترازوهای مخصوص توزین داروها، گواهی پزشکی (۱۳۰۶ شمسی) کتاب «فرمولر طبی دکتر تومانسیان»، میکروسکوپ (مربوط به سال۱۸۷۴ میلادی)، پیشخوان دارو فروشی و اسبابی از این دست، با ذوق و سلیقه تمام جمع آوری شده و در موزه مشاغل به نمایش در آمده است .در این بخش مجموعه ای از شیشه های قدیمی دارو از سردابه یک پزشک پیر در تهران خریداری شده است.
۸- آنتیک فروشی: این مغازه ها در دوره ی قاجار، نقش فروشگاههای «کادوئی»، لوازم خارجی، و تشریفاتی امروز را عهده دار بودند.

 

۹- آسیاب: سنگ های بزرگ و سیاه آسیاب، به همراه محورهای چدنی قدیمی، کار آرد سازی و تبدیل گندم به آرد را عهده دار بودند. کاری که اکنون درکارخانجات بزرگ و مدرن صورت می گیرد. اکنون نمونه هایی از آن سنگها و سایل آرد سازی توسط «سرابی» گردآوری شده است.

 

۱۰- رنگرزی: هنوز هم برخی از مردم آذربایجان در ضرب المثل های خویش از کلمه ی «بویاخ خانه» استفاده می کنند. اما «بویاخ خانه» مرکزی بود که در آنجا لوازم رنگرزی فروخته و با آن فرش، جاجیم، گلیم و الیاف را رنگ می کردند.

تعدادی از لوازم اصلی این حرفه شامل دیگ های بزرگ رنگرزی و قوطی های رنگ قدیمی نیز جمع آوری شده و در این موزه به نمایش درخواهد آمد.

 

۱۱- مطبعه( چاپخانه): یکی از قدیمی ترین دستگاههای چاپ پدالی که بدون برق کار می کرد در دوره ی مظفرالدین شاه قاجار به تبریز آورده شد. اکنون آن دستگاه چاپ با صرف میلیون ها تومان توسط آقای «سرابی» خریداری شده و برای «موزه مشاغل» تدارک  دیده شده است. غیر از این دستگاه چاپ، قفسه ها و جعبه های حروف سربی دستی هم گردآوری شده است.

 

۱۲- صحافی: ابزار آلات قدیمی نظیر: گیره مخصوص این حرفه، جلدسازی، سریش و … هم در این موزه، جایگاه ویژه ای برای خود دارند.


منابع:
tabrizmodern.ir
sobhetabriz.ir

شما هم می توانید در این مورد نظر دهید: