یانیق تپه خسروشاه

قره تپه

آدرس:
آذربایجان شرقی٬ تبریز٬ خسروشاه٬ روستای تازه کند
چکیده: یانیق تپه خسروشاه

یانیق تپه که متعلق به پنج هزار سال قبل است از آثار باستانی خسروشاه میباشد. چنین مشاهده شده است که تمدن خفته در این مکان در اثر حریق و آتش سوزی دچار اضمحلال شده و دیگر به شکل سابق خود برنگشته است. تنها بخش بسیار کوچکی از کل تپه حفاری شده و حفاری در اکثر قسمت های این بخش نیز بسیار سطحی بوده است.

این اثر در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۱۷۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

مشخصات کلی
نام
یانیق تپه
وجه تسمیه
به معنی تپه سوخته
قدمت
پنج هزار سال
پیشنهادات
آثار و نمونه های مشابه
تپه های باستانی ایران
مسیر دسترسی
آدرس
آذربایجان شرقی٬ تبریز٬ خسروشاه٬ روستای تازه کند
امکانات
دسترسی به وسایل نقلیه
رستوران
پوشش شبکه
متن کامل: یانیق تپه خسروشاه

در این تپه یک هیأت انگلیسی به ریاست " چارلز بورنی " در مرداد ماه سال 1339 کاوش های علمی به عمل آورد. به نظر "بورنی" قدمت این تپه به اواخر هزاره سوم پیش از میلاد می رسد که با اواخر عصر سنگ و مس و اوایل عصر مفرغ در آذربایجان مقارن است. آثار به دست آمده نیز این نظریه را تأیید می کند.

جالب ترین کشف این حفاری، خاک برداری از بنیان و دیوارهای خشتی بدون روکش 23 بنای دایره ای شکل است که به نظر سرپرست هیات حفاری به استثنای دو بنا، همه آنها خانه هایی بوده اند با انباری و سکو و طاقچه و اجاق و آخور و ... قطر هیچیک از این خانه ها از حدود شش متر تجاوز نمی کرد. یکی از دو بنای مذکور احتمالاَ به نگهداری آذوقه و غلات و حبوبات اختصاص داشت. راه ورودی این بنا نه از دیوارهای اطراف، که از سقف بود و برای آمد و رفت به آنجا از نردبان استفاده می شد.

بنای دوم بنایی دایره ای شکل و جدا از قسمت های دیگر است و حدس زده می شود که به عنوان کارگاه مورد استفاده قرار می گرفت.

 

در این تپه آثاری چون آسیاب دستی، داس سنگی و سفال به دست آمده است. ظروف یافته شده در این تپه حاکی ازتأثیر سنت های مفرغ مقدم آناتولی شرقی است که تا قفقاز گسترده بود. غیر از وسایل یاد شده، آلات و ادوات و ظروف دیگری چون هاون، تیشه و تیغه سنگی، تیغه خنجر مسی، دو مُهر از گِل نپخته، چهار چراغ گلی، سیوها، بادیه ها، خم های دهان گشاد بزرگ و کوچک و بی دسته و دسته دار و نیز سفال های زیادی در جریان کاوش های یانیق تپه کشف گردید.



قره تپه (یانیق تپه)

سفال های یافته شده به طور کلی دست ساخت و معمولاَ سیاه رنگ و صیقلی و به ابعاد،اشکال و تزیینات، مختلف و متفاوت هستند. نقش های هندسی بر بدنه ظروف عمومیت دارند. اما نمونه هایی از نقش های پرندگان و حیوانات شاخدار نیز دیده می شود.

 

آثار حریق و آتش سوزی در این تمدن یافت شده مشهود است. در منبع یانیق تپه خسرو شهر - صمد علیون - انتشارات اختر چنین آمده است:

«در برخی دیگر از تپه های پیرامون دریاچه ارومیه نیز نشانه های قابل ملاحظه ای از حریق و آتش سوزی وجود داشت اما حجم شواهد آنها به شواهد موجود در یانیق تپه نمی رسید و به علاوه اجرای کاوش در یانیق تپه دشواری های کمتری در مقایسه با محوطه های دوردست تر داشت. با توجه به تراکم بناها در بخش های حفاری شده ،به نظر می رسد جمعیتی حداقل دو هزار نفری در محوطه ساکن بوده است.» « همان طور که در پلان محوطه منعکس است، تنها بخش بسیار کوچکی از کل تپه حفاری شده و حفاری در اکثر قسمت های این بخش نیز بسیار سطحی بوده است. در هیچ نقطه ای از بخش حفاری شده عمق ترانشه از 3.5 متر تجاوز نمی کند.» «چه بلایی بر سر ساکنان این تمدن ها آمده است که دیگر بار به هیچ شکلی سر بر نیاورده اند؟»



موقعیت مکانی:

یانیق تپه که " قره تپه " نیز نامیده می شود در ۳۱ کیلومتری جنوب باختری تبریز و در ۶ کیلومتری شمال خسرو شاه در جنوب شرقی روستای " تازه کند" واقع شده است.



منابع:

cloob.com

akairan.com

ahrabnews.com

safarsalamat.com

شما هم می توانید در این مورد نظر دهید: