کوه «گت» در بخش ساربوک روستای گت بن واقع شده است. این کوه از شمال به دشت سیتل، محل سکونت و چراگاه طایفه سلاح زهی محدود است، از غرب به روستای چندوکان و از جنوب این کوه مشرف بر دره رود کاجو است که مسیر تاریخی تردد بین قصرقند، نیکشهر (گه) به دشتیاری و بندرگاه تیس بوده است. کوه «گت» به کوه های دیگر متصل نیست و به شکل چهار ضلعی است که در بالای کوه سطح صاف و مسطحی دارد. از بالای کوه مشرف بر تمامی دره قصرقند از پاسک تا حمیری است.
بقایای قلعه
در روی سطح کوه، استحکامات و قلعه ای ساخته شده که از نظر معماری متعلق به دوره اسلامی است. در کنار قلعه، آب انبار بزرگی وجود دارد که از آجر و ساروج ساخته شده و کانالی آجری که آب جاری و روان آب ها را به داخل آب انبار بزرگ هدایت می کند دو رشته مسیل بر روی کوه جریان دارند بر روی یکی از مسیل ها که در کنار آب انبار و در ضلع شمالی قلعه قرار دارد. قسمت بالاي كوه بصورت نعل اسب است كه قسمت هاي بيروني آن مرتفع تر و داراي شيبي به طرف مركز آنست اين شيب سبب شده كه در وسط كوه يك آبراه بوجود آيد و مسير اين آبراه در وسط كوه را با سنگ و ساروج سد كرده اند و حوض آبي بوجود آمده كه مي توانسته مدت هاي زيادي آب را در پشت خود ذخيره كند. علاوه بر اين حوض آب، حوض ديگري بطول دوازده متر و عرض سه متر و با عمق چهار الي پنج متر جهت نگهداري و ذخيره آب ساخته شده است. بقایای آب بندی قطور و از جنس سنگ و ساروج هنوز وجود دارد که محل ذخیره آب سکنه بوده است. در ضلع شمالی زمین مسطح روی کوه بقایا و آثار اتاقها و خانه های زیادی به چشم می خورد. کوه باستانی گت با ارتفاعی تقریبا ۷۵۰ متر با پهنای قله به طول تقریبا ۶۵۰ متر و عرض به وسعت ۴۰۰ متر است و نشانه های زندگی و حیات از زمان حمله چنگیزخان مغول دارد و هنوز تکه های کوزه سفالی به فراوانی در آن می توان یافت. سطح زمین پوشیده از سفالهای لعابدار رنگی متعلق به دوره اسلامی و خصوصا سلجوقی است. خود کوه به شکلی است که امکان صعود به بالای کوه عملا در صورت وجود مدافعین ممکن نیست. سطح چهار ضلعی کوه از سه طرف به وسیله دیوارهایی از سنگ سخت به ارتفاع حداقل نه متر احاطه شده و در ضلع جنوبی دیواره به ارتفاع حداقل دو متر الی پنج تا یازده متر است و تقریبا سطح کوه از چهار طرف به شکل طبیعی محصور شده و در ضلع شرقی آثار و بقایای پلکان سنگی به چشم می خورد که بخش زیادی از آن تخریب شده و برای تردد از آن استفاده شده است. بر روی کوه در امتداد تمام ضلع جنوبی سنگر بزرگ ساخته شده که امکان صعود را از هر مهاجمی سلب می کند.
تاریخچه
بر اساس روایات محلی این قلعه پس از حمله مغول به مکران، متروکه شده و داستانی را از واقعه حمله مغول به این مناطق نقل می کنند به این صورت که گویا در دوره حمله مغول به مکران در پی پیشروی آنان به داخل مکران، مردم بگ و اطراف به بالای کوه و قلعه گت که برای چنین مواقعی ساخته و تجهیز شده بود، پناه می برند، مغولان مدت ها به محاصره قلعه اقدام می کنند اما به علت وجود آذوقه کافی و منابع آبی در بالای کوه، محاصره تداوم می یابد پس از طولانی شدن محاصره به مدت چند ماه سرانجام، یک مرد از اهل قلعه با گذر از حلقه محاصره به رود کاجو که در چند صد متری پای کوه جریان دارد، رفته و با شکار ماهی توند (اسبله ماهی یا گربه ماهی cat fish) که از گونه های بومی رود کاجو است به بالای قلعه بازمی گردد و روز بعد اهالی قلعه با پرتاب این ماهی ها به پایین، محاصره کنندگان گمان می کنند که محصورین دارای ذخیره کافی از آب و غذا هستند که به پروش ماهی پرداخته اند و بدین ترتیب از تسلیم اهل قلعه ناامید شده و دست از محاصره بر می دارند. اکنون نیز آثار و بقایای اردوگاهی بزرگ در پای کوه و در ضلع شمال غربی کوه و کنار رود محلی آبند وجود دارد. نقل است که مغولان تمامی منطقه را به تصرف در می آورند و به پیشروی خود ادامه داده تا پیرسهراب و دشتیاری و در محل روستای فعلی ترکانی از توابع پیرسهراب و در مسیر جاده قدیم پیرسهراب به چابهار متوقف می شوند و وجه تسمیه این روستا نیز به سبب اطراق مغولان به ترکانی مشهور می شود البته در بین بلوچ ها، ترک و مغول یکی برشمرده می شوند.
منابع:
- chandookan-news.rozblog.com
- irna.ir