کاروانسرای نصرت آباد با قدمتی که به دوره صفوی بازمی گردد، از جاهای دیدنی زاهدان است و حدود چهار کیلومتری شمال غرب نصرت آباد قرار دارد. این کاروانسرا در جاده زاهدان به شهر بم در نزدیکی شهرستان نصرت آباد در دامنه جنوبی یکی از کوه های کویر لوت واقع شده است.
معماری
کاروانسرای نصرت آباد وسعتی حدود چهارصد متر مربع دارد که حیاط آن مربعی شکل بوده و اتاق ها و حجره ها در گرداگرد آن قرار گرفته اند. مهمترین ویژگی این کاروانسرا که در نگاه اول هم پیداست، قرینه بودن و چهار ایوانی بودن آن است. مصالح اصلی به کار رفته در بنا شامل خشت و گل است و تزیینات آن غالبا ساده و مختصر هستند. کاروانسرا دارای ۶۰ حجره است و در هر ضلع مجموعا ۱۵ اتاق و ۲۳ طاق نما قرار گرفته اند. طاق نماها علاوه بر مستحکم سازی حصار، محل مناسبی برای تردد نگهبانان بوده است. این کاروانسرا دارای هفت برج مدور دیده بانی است که چهار برج در رأس اضلاع اصلی بنا و یک برج در بین دو برج اضلاع شمال شرقی و غربی کاروانسرا قرار دارند. ساختار تمام برج ها مدور است که قطر آنها بین ۹ تا ۱۰ متر است. ورودی اصلی کاروانسرا در مرکز ضلع جنوبی با عرضی برابر با سه و نیم متر قرار گرفته که حیاط اصلی بنا نیز بعد از اتاقک نگهبانی قابل دسترسی است. در بین طاق نماها و همچنین در قسمت فوقانی حصار در فاصله های معین، تیرکش هایی به شکل مستطیل کشیده و کم عرض ساخته شده که برای دیده بانی و در مواقع ضروری جهت تیراندازی به دشمن استفاده می شده اند. در بالای نمای حصار کاروانسرا یک ردیف تزئینات خشتی زیگزاگ و مثلث شکل مشاهده می شود. تزئینات ضلع شمالی آن با خشت های بزرگ با طرح تیغ ماهی است.
موقعیت مکانی
زاهدان، بخش نصرت آباد. این کاروانسرا، حدود ۴ کیلومتری شمال غرب نصرت آباد واقع شده است.
منابع:
- asrehamoon.ir
- fa.wikipedia.org
- lastsecond.ir
- uspace.ir