قدمت قلعه پاچنار سمنان که در جنوب غربى میدان ابوذر و در محله اسفنجان به چشم می خورد به سال های آغازین دوران اسلامی برمی گردد. این بنا شامل آثار دو قلعه پر ابهت و قدیمی است. این قلعه ها به عنوان دژهای دوران باستان، اهمیت نظامی و دفاعی مهمی در سمنان داشتند و قدمت آنها به دوران طاهریان بازمی گردد.
قلعه غربی
قلعه غربى پاچنار، بزرگ تر و وسیع تر از قلعه شرقی می باشد و بیش از ۱۳ متر ارتفاع دارد و داراى دو برج دیده بانى مدور به قطر ۲ متر است که در دو گوشه قلعه واقع شده است. قلعه غربى شامل دو طبقه نامنظم که با ۲۸ پله بلند و نامنظم به پشت بام راه دارد. بام قلعه دو دخمه دارد. همچنین چند اتاق کوچک به شکل دخمه با درهای کوچک چوبی در طبقه دوم به چشم می خورد. در طبقه نخست دالانی بزرگ و بلند با سقف گهواره ای و اتاقی به ابعاد ۳ در ۴ متر و چند آغل و اصطبل وجود دارد. دیوارهای پایین قلعه بیش از دو متر بلندی دارد و قطر دیوار طبقات فوقانی بیش از ۱ متر است. در این دژ هنوز چند خانواده سکونت دارند.
قلعه شرقی
قلعه شرقى که در صد قدمى قلعه غربى واقع شده کوچک تر از قلعه غربی است و داراى یک برج دیده بانى است که اکنون نیمه ویران است. در بناى قلعه از مصالح ساختمانى چون خشت هاى خام بزرگ و سنگ استفاده شده است. بناى قلعه شرقى هم از خشت خام است و به علت احداث ساختمان دبیرستان دخترانه هاجر، قسمتى از آن ویران شده است. در کنار درب ورودی، راه پله قرار گرفته که به بخش های دیگر راه دارد. در این قسمت، آشپزخانه و چند اتاق ساخته شده است. در حال حاضر کسى در این بخش از قلعه سکونت ندارد. درحال حاضر، امکان دیدن فضای داخل قلعه وجود ندارد و فقط از بیرون و داخل خیابان، می توان نمای بزرگ آنرا مشاهده کرد.
موقعیت مکانی
سمنان، محله اسفنجان، میدان ابوذر، خیابان ابوذر غفاری ۹، قلعه پاچنار
منابع:
- wikisemnan.com
- lastsecond.ir
