کلیسای آلبانیایی کیش

مادر کلیساهای آلبانیایی

آدرس:
جمهوری آذربایجان، شکی، روستای کیش
بلیط ورودی
2 منات
بلیط اتباع خارجی
2 منات
چکیده: کلیسای آلبانیایی کیش

کلیسای آلبانیایی کیش کلیسایی غیر فعال مربوط به قرن دوازده یا سیزدهم میلادی است که در روستای کیش، حدود پنج کیلومتری شکی در آذربایجان واقع شده است. کلیسای کیش با لقب مادر کلیساهای آلبانیائی شناخته می شود. این بنای تاریخی را می توان قدیمی ترین اثر معماری متعلق به مسیحیان در قفقاز دانست که به تازگی توسط دولت آذربایجان به طور کامل مرمت شده است.

این کلیسا بر پایه نیایشگاه و معبدی بنا شده که قبل از دوران مسیح رونق داشته و اینک به موزه ای کوچک در میان باغی پر گل و درخت تبدیل شده است. در این موزه اشیاء سفال، بعضا برنز و سنگی به نمایش گذاشته شده اند.

مشخصات کلی
نام
کلیسای آلبانیایی کیش
قدمت
قبل از میلاد مسیح، قرن 12 میلادی
بازسازی
سالهای اخیر
پیشنهادات
بخش های مهم برای بازدید
موزه، کلیسا
بهترین زمان بازدید
بهار و تابساتان
مسیر دسترسی
آدرس
جمهوری آذربایجان، شکی، روستای کیش
امکانات
دسترسی به وسایل نقلیه
دستشویی
بوفه
پوشش شبکه
متن کامل: کلیسای آلبانیایی کیش

کلیسای کیش (به ترکی آذربایجانی: Kiş kilsəsi) (به ارمنی: Սուրբ Եղիշէ եկեղեցի)، کلیسایی متعلق به سده 12 یا 13 میلادی است که در روستای کیش در ۵ کیلومتری شهر شکی در جمهوری آذربایجان جای گرفته است. این کلیسا متعلق به آلبانیایی ‌های قفقاز بوده است. کلیسای کیش اهمیتی ویژه در میان آثار تاریخی آلبانیایی مسیحی دارد و علاوه بر اهمیت معماری، دارای اهمیت فراوان تاریخی نیز میباشد.

این کلیسا بر پایه نیایشگاه و معبدی بنا شده که قبل از دوران مسیح رونق داشته و اینک به موزه ای کوچک در میان باغی پر گل و درخت تبدیل شده است. در این موزه اشیاء سفال، بعضا برنز و سنگی به نمایش گذاشته شده اند.

در داخل کلیسا است لایه ای از گچ باستان وجود دارد و اعتقاد به این است که هرکس یک سکه stucks در این نقطه بدست آورد، به آرزوی خود رسیده است. همچنین یک دفن باستان (اسکلت) در داخل کلیسا و هم خارج از کلیسا  در حیاط بچشم میخورد. مردم محلی می گویند مردمی که آن زمان به خاک سپرده شدند بسیار  قد بلند بوده و از شرکت کنندگان کلیسا بوده اند.

 

تاریخ کلیسای کیش

به گفته یک تاریخ نگار گرجستانی، مردم کیش در قرن ده میلادی به کلیسای ارتدوکس پیوستند. این کلیسا سکونتگاه اسقف گرجستانی شد که تا قرن 17 میلادی فعالیت داشت. تا زمانیکه روسیه مالکیت این منطقه را در اختیار داشت کیش دارای جمعیت زیادی بود.

با توجه به نظر رابرت هاوسن ظاهرا تا قرن نوزده میلادی زبان اودی (Udi) در شمال رود کورا رایج بوده و جمعیت ارامنه در بعدها در این منطقه ساکن شده اند. بدون شک بسیاری از ارامنه از تهاجم ترک و مغول به این منطقه گریختند و بسیاری از آنها نیز همراه با استیلای روسیه در قرن نوزدهم وارد این منطقه شدند.

در سال 1836 کلیسای آلبانیایی همراه با تمام کلیساهای فعال منطقه که روس یا گرجی نبودند به کلیسای حواری ارمنی ملحق شد و کلیسای کیش دوباره در سال 1860 مورد توجه قرار گرفت که بدلیل اعتقاد بر مرتبط بودن این کلیسا با Elishe مقدس، به مکان زیارت تبدیل شد. (مورخ قرن هفت ارمنی بنام مووسس کاغانکات واتسی معتقد است که در قرن اول میلادی Elishe مقدس که مرید تادئوس ادسا بود، به محلی بنام گیس رسید و در نزدیکی محراب در دره کوچکی توسط عده ای ناشناس کشته شد، ولی مورخ و باستانشناس ارمنی دیگری این نظریه را رد کرده است و معتقد است این منطقه نشانه های مربوطه را ندارد.)

مابین سالهای 2000 تا 2003 وزارت امور خارجه نروژ به منظور حمایت از تحقیقات باستان شناسی کلیسای کیش روی پروژه مشترک بین دانشگاه معماری آذربایجان و پروژه بشردوستانه نروژ سرمایه گذاری کرد.

بررسی های  رادیوکربن حاصله از اشیا گوناگون یافت شده در این مکان نشان می دهد که قدمت مکان فرقه ای یافته شده در زیر محراب این کلیسا به 3000 سال پیش از میلاد باز می گردد, این در حالی است که قدمت ساختمان خود کلیسا حدودا به قرن 12 میلادی میرسد. بنابراین ساختمان موجود کلیسا نمیتواند به زمان Elishe مقدس مربوط باشد. اما شواهد باستانشناسی بیانگر آن است که این کلیسا در مکانی فرهنگی - باستانی بنا شده است. بسیار بعید به نظر میرسد که Elishe مقدس در کیش کلیسایی به مفهوم امروزی ساخته باشد، حتی اگر چنین امری محقق شده باشد، او تنها محراب را ساخته یا از بنایی غیر مسیحی که از قبل در این مکان وجود داشته استفاده کرده است.  

کاوشها نشان میدهد که این کلیسا بعنوان کلیسایی دیوفیزیت ساخته شده و دو دوره مختلف تاریخی را پشت سر گذاشته است. از آنجا که معماری اولیه این کلیسا بر پایه دیوفیزیت بود و نیز کلیسای گرجی تنها کلیسای دیوفیزیت قرون وسطی در منطقه قفقاز بوده چنین استنباط میشود که کلیسای کیش بعنوان کلیسای گرجی ساخته شده و در دوران بعد تحت سلطه مونوفیزیت ها در آمده است.

(در توضیح باید ذکر شود که قرن پنجم شاهد نزاع بین مسیحیان بر سر مسائل اعتقادی بود. اختلاف بر سر اینکه جنبه انسانی و خدایی مسیح، چگونه در شخص مسیح، قابل جمع میباشد درگرفت. نستوریوس (در عربی، نسطوریوس) و پیروان وی بر این باور بودند که مسیح، دارای دو جنبه کاملا متفاوت و متمایز است؛ باوری که به آن عنوان “دیوفیزیت” داده شد. در مقابل، یعقوبی‏ ها معتقد به دیدگاه مونوفیزیتی گردیدند و اعلام داشتند دو سرشت انسانی و خدایی مسیح با یکدیگر جمع شده، طبیعتی واحد را به وجود آورده اند. البته بعدها هر دو دیدگاه از سوی کلیسا بدعت دانسته شده و مردود اعلام گردید.)

 

اطلاعات و توصیه ها

در این مکان از مردم و راهنما های محلی داستان تاریخ روستا و کلیسا را خواهید شنید و همینطور به زبانهای روسی، انگلیسی و آذربایجانی نیز اطلاعات مناسب برای گردشگران در دسترس است.

هزینه ورودی 1 یورو و هزینه تاکسی از شکی 5 یورو است که حدود پانزده دقیقه طول میکشد تا به این مکان برسید.

درست مقابل این مکان چایخانه ای وجود دارد که میتوانید استراحت کرده چای بنوشید.

 

منابع:
ترجمه تیم تریپ یار
Wikipedia.org
advantour.com
fa.wikipedia.org
baku.blogfa.com
tripadvisor.com
eligasht.com
adyanuniv.com
foursquare.com

شما هم می توانید در این مورد نظر دهید: