تاریخچه:
نخستین نمایشگاه فرش آذربایجان در مسجد قرن پانزدهم که در قرن 19 بازسازی شده بود در تاریخ 1972 برگزار شد که در تاریخ 1992 بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی از این مسجد به طبقه دوم موزه مرکز باکو که قبلا موزه لنین بود انتقال یافت. که این مجموعه به افتخار طراح فرش لطیف کریموف نامگذاری شد.
حال آنکه این مجموعه نفیس یکبار دیگر به مکان جدید منتقل شد که در بلوار ساحلی باکو قرار دارد.
برنامه ساخت بنای جدید و اختصاصی برای انتقال این کلکسیون فرش از موزه باکو به ساختمان جدید موزه فرش از سال 2010 شروع شد. زمانی که فرش آذربایجان به عنوان "یک شاهکار از میراث معنوی" توسط یونسکو به ثبت رسید.
این موزه قرار بود در اواخر سال 2012 برای عموم باز شود که در سپتامبر سال 2013 توسط رئیس جمهور الهام علی اوف بازدید شد اما تا تاریخ مارس 2014 موزه جدید فرش هنوز به صورت رسمی جهت نمایش برای عموم باز نشده بود. که در اوریل سال 2014 موزه نام طویل خود را به موزه فرش آذربایجان کوتاه کرد.
بنای موزه:
نمای بیرونی موزه فرش آذربایجان یادآور فرشی است که لوله شده و قسمتی از آن باز است. نقش روی نمای بنا ترنجهای هشت ضلعی است که در قالی های آسیای میانه تا آناتولی این نقش دیده می شود در ضمن یادآور ستاره 8 پر در روی پرچم جمهوری آذربایجان است که نماد شیعه نیز به شمار می رود.
اشیاء مورد نمایش در موزه فرش آذربایجان:
در هر موقع از سال موزه فرش آذربایجان حدودا ۱۳۰۰ اثر از مجموعه نفیس کلکسیون ۶۰۰۰ عددی فرش های لطیف کریموف را در معرض دید بازدیدکنندگان خود قرار می دهد. لطیف کریموف استاد و طراح نقشه فرش می باشد که فرش آذربایجان را به ۱۴۴ سبک و نوع طبقه بندی کرده است.
موزه فرش آذربایجان به بخش های فرش با بافت تخت٬ بافت گره ای و همچنین نمایش براساس سبک و منطقه جغرافیایی تقسیم بندی شده است. تعریف از فرش آذربایجانی به فرش تبریز٬ بورچالی سابق (مارنئولی امروزه در گرجستان) و دیگر روستاهای آذری که استالین به گرجستان و ارمنستان داده مختص می باشد.
کلکسیون این موزه نیز شامل ۶۰۰ فرش نجات داده شده از موزه شهر شوشی می باشد که این شهر آذربایجانی در تاریخ 1992 توسط ارمنستان مورد تهاجم و تجاوز قرار گرفت.
منابع:
azcarpetmuseum.az
Trailblazer by Mark Elliott(Azerbaijan guide book)
iran-carpet.com
wikipedia.com
ترجمه توسط تیم تریپ یار
تجربه های شخصی نگارنده سعید علیزاده
عکس ها توسط تیم تریپ یار