نام: کیش

وجه تسمیه: در لهجه مردم بومی به کانال عمیقی که محل خروج آب از قنات می‌ باشد نیز کیش می‌ گویند زیرا این جزیره تنها جزیره خلیج فارس است که دارای قنات آب شیرین بوده است. مانند کیش یا دم کیش بسته که نام قنات آبی است در بخش فارغان استان هرمزگان

نام قدیمی: قیس

استان: هرمزگان

تاریخچه: از زمان هخامنشیان و سپس اشکانیان و ساسانیان، جزیرهٔ کیش تحت تسلط ایران بوده و با گسترش اسلام، این جزیره به ‌دست خلفای اموی افتاد. این وضع تا سال ۲۴۹ ه. ق ادامه یافت. در این سال، یکی از ایرانیان اهل ری بر خلیفه خروج نمود و تمامی جزایر خلیج فارس و بحرین، ازجمله کیش را مسخر خود ساخت. حاکمیت معنوی ایرانیان بر کیش از نامه‌ های نگاشته توسط ایشان به زبان پهلوی کاملاً مشهود است. از دوران حکومت آل‌ بویه کیش مجدداً به حکومت ایرانی بازگشت و بعدها در زمان سلجوقیان و اتابکان فارس و سپس ملوک هرمز و آل ‌مظفر و تیموریان، این وضع ادامه یافت. در دورهٔ سلجوقیان، کیش به بزرگ‌ ترین مرکز تجاری خلیج فارس تبدیل شد. در همین دوران، قیاصره در کیش به قدرت رسیدند. ایشان که در ابتدا بسیار فقیر بودند، با دزدی دریایی پایه ‌های اقتصادی حکومت خود را مستحکم نمودند. حاکمان قیاصره از نسل شخصی هستند به نام «قیس» که از سیراف به این منطقه آمده بودند. با کشته شدن مَلِک‌ سلطان، آخرین حاکم کیش، حکم سُلالهٔ قیاصره بر کیش برای همیشه پایان یافت. از سال ۹۱۲ تا ۱۰۳۱ این جزیره نیز هم چون جزیره هرمز به دست پرتغالیها افتاد و سرانجام در این سال، امام قلی خان، سپهسالار شاه عباس موفق به فتح خلیج فارس و بحرین و همه جزایر آن شد؛ و از آن پس کیش یکی از جزایر ایرانی خلیج فارس شناخته می‌ شود. در سال ۱۳۴۹ هیئتی از مشاوران ایرانی و آمریکایی، جزیره کیش را مورد بازدید قرارداد و با توجه به ویژگی ‌های طبیعی، سواحل زیبای مرجانی و آب‌ های زلال اطراف آن، به عنوان مرکز توریستی بین‌المللی انتخاب شد. جزیره کیش در سال ۱۳۶۱ به عنوان نخستین منطقه آزاد اقتصادی کشور برگزیده شد. امروزه اقتصاد کیش برپایه گردشگری و تجارت استوار است.

موقعیت جغرافیایی: شکل این جزیره بیضی ‌مانند است و در ۱۲ کیلومتری کرانهٔ شیبکوه جای گرفته‌است. مسافت بین کیش تا تهران از راه هوایی ۱۰۵۲ کیلومتر، تا بوشهر از راه دریایی ۶۷۵ کیلومتر، تا بندرعباس ۲۵۰ کیلومتر، تا بندر لنگه ۹۰ کیلومتر و تا جزیره هندورابی ۲۸ کیلومتر است. همچنین نزدیکترین بندر ایران به جزیرهٔ کیش، بندر چارک است که با این جزیره ۱۸ کیلومتر فاصله دارد.

آب و هوا: آب و هوای کیش گرم و مرطوب بوده و میانگین دمای سالانه جزیره ۲۶/۶ درجه سانتیگراد است.

مساحت: معادل ۹۰ کیلومتر مربع

ارتفاع از سطح دریا: ۳۵ متر

پوشش گیاهی: از پوشش ‌های گیاهی جزیرهٔ کیش می ‌توان به باغ ‌های نخل خرما، درختان بومی کهور ایرانی و کنار و درختان غیر بومی مانند کهور پاکستانی (سمر)، اکالیپتوس، آکاسیا، کنوکارپوس و ابریشم اشاره کرد. در سالهای گذشته این جزیره، مرکز تاکستانهای معروفی بوده است. همچنین از زمان حضور پرتغالیها در کیش، این جزیره یکی از مراکز رشد درخت کمیاب لور می‌ باشد.

فرهنگ و آداب و رسوم: بومیان جزیره از نژادهای دراویدی، نوردیک، سامی و سیاهپوست هستند. به شهروندان جزیره کیش، کیشوند گویند. لباس محلی مردان دشداشه همراه با عرقچین است و مهم ‌ترین اعیاد مردم کیش، عید قربان و عید غدیر است. ساز اصلی محلی نوعی طبل است. شغل سنتی بومیان، ماهیگیری، دامداری، دریانوردی و بازرگانی است. مردم کیش در گذشته به صید مروارید نیز می ‌پرداخته‌اند.

جمعیت: جمعیت جزیره کیش، بر پایهٔ سرشماری همگانی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۰، برابر با ۲۴۸۱۹ نفر بوده‌ است.

زبان محلی: اهالی کیش به زبانهای فارسی و عربی تکلم می ‌کنند.

جاذبه های گردشگری: اب جزیره بسیار زلال و شفاف است و دلیل آن مرجان‌ های این جزیره است. از جاذبه‌ های تاریخی کیش می ‌توان به شهر تاریخی حریره، پایاب و کاریز اشاره کرد. پارک ‌های ساحلی و تفریحی مانند پارک هنر، ساحل مرجانی، سواحل ماسه‌ای-مرجانی، باغ وحش، آکواریوم، باغ پرندگان کیش، دلفیناریوم، شهر زیر زمینی کاریز، کلبه هور، کشتی‌ های تفریحی و همچنین کشتی به گل نشسته یونانی از دیگر دیدنی‌ های کیش می‌ باشند. پلاژهای بانوان و آقایان، امکانات سوارکاری، پیست ۷۰ کیلومتری دوچرخه‌ سواری، کارتینگ، باگی، غواصی، جت‌اسکی، فلای بورد، پاراسل و اسکی روی آب نیز از دیگر امکانات گردشگری و تفریحی جزیره کیش است. از نکات جالب منطقه می ‌توان به نبود هرگونه چراغ قرمز راهنمایی و رانندگی در خیابانها و جاده ‌های کیش و همچنین وجود بزرگترین پرچم ایران در این جزیره اشاره کرد.

سوغاتی و صنایع دستی: شکلات، قهوه، ماهی و میگو و پوشاک

غذای محلی: غذاهای محلی کیش شامل انواع «قلیه»، «مضروبه»، «هریسه» و «مچبوس» است که اغلب با ماهی تهیه می‌ شوند.

بهترین زمان بازدید: آبان و آذر (از نیمه دی تا نیمه فروردین برای سفر به کیش و قشم توصیه نمیشود چون پیک محسوب میشود و بعلت شلوغی قیمت ها نیز در این فاصله زمانی بالاست. آبان و آذر بهترین و با صرفه ترین زمان سفر به کیش و قشم است.)

توصیه های سفر به کیش: شکلات بهترین کالای خریدنی کیش است. اکثر شکلات های موجود برندهایی از کشورهای برجسته در عرصه شکلات سازی هستند. این برندها عبارتند از: کلاسنو، لینت، فراگاتا، پیاستن، کاوندیش، تسیر، هلما، ایگل پریمیوم ، گیلیان و دیگر برندهای معروف که می توانید طعم هر کدام را تست کنید و براساس سلیقه خود انتخاب کنید. همچنین برای گردش و تفریح بیشتر وقت بگذارید تا برای خرید و بازار، چون اغلب پوشاک خوب و لوازم دیگر به نرخی مشابه نرخ شهرهای بزرگ ایران عرضه میشود. از بین بازارها هم بازار مرواید و مریم و پردیس 2 و مرکز تجاری از سوی گردشگران توصیه شده است. فست فود خوب برای ناهار فقط بوف هايپرماركت توصیه شده است. رستورانهای توصیه شده از سوی گردشگران عبارتند از: رستوران عمو اکبر، رستوران جوی لند در شهرک صدف، چلوگوشتهای آشپزخانه رضاکیش واقع در خیابان روبروی پاساژ پانیذ، ماهی و غذاهای دریایی آشپزخانه مرجان چسبیده به بازار مرجان. ترجیحا شب از رستوران های جزیره استفاده کنید چون موسیقی در شب خیلی باحال تر و جذاب تر است. برای رفت و آمد استفاده از ون توصیه شده که با قیمتی بسیار ارزانتر از تاکسی خدمات میدهند. از بین شوهای شبانه پازل شو توصیه شده است. در مورد کشتی اکواریوم چند تا کشتی آکواریوم است که کشتی گردشگر یک از همه بهتر و بلیت آن کمی گرانتر است. پس اگر بلیت ارزان با منت تخفیف بهتون دادند بررسی کنید مال کدام کشتی است.

منابع:
fa.wikipedia.org
eneshat.com
hellokish.com