کارخانه برق تمبی در مسجد سلیمان، از نخستین نمونه های کارخانه برق حرارتی در کشور و خاورمیانه است که بنا به سوابق تاریخی در مهرماه سال ۱۲۸۷خورشیدی، به فاصله کمی پس از حفر سومین چاه نفت در مسجد سلیمان احداث شد. این کارخانه در ده کیلومتری جنوب شرقی مسجد سلیمان و در کنار رودخانه تمبی قرار دارد. رودخانه تمبی از کوه آسماری سرچشمه می گیرد و نهایتا به کارون می ریزد. گفتنی است، موضوع تلمبه خانه نفت و نیروگاه برق ارتباطی تنگاتنگ با یکدیگر داشته اند. تاریخچه برق مسجد سلیمان با فوران نفت از اولین چاه نفت ارتباط مستقیم دارد. در سال۱۲۹۰ یعنی سه سال پس از فوران نفت از چاه شماره یک انتقال نفت از مسجد سلیمان به پالایشگاه نفت آبادان از طریق تلمبه خانه ای در تمبی انجام می شد. مسجد سلیمان به دلیل موقعیت خاصی که از نظر منابع نفت و گاز داشت، مورد توجه بود و همزمان با کشف نفت، این شهر به سرعت در مسیر رشد قرار گرفت. اولین ایستگاه جهت تلمبه کردن نفت خام از مسجد سلیمان به آبادان، در سال 1909 میلادی در این محل بنا شد و ایستگاه های مشابهی نیز به ترتیب در ملاثانی، کوت عبدالله و دارخوین شروع به کار کردند. از ایستگاه دارخوین درشرایطی بهره برداری می شود که دارای مولد برق برای رفع احتیاجات داخلی و سایر دستگاه‌های صنعتی مربوطه می باشد. در سال 1917 به علت مجاور بودن تلمبه های نفت خام و خطوط لوله با دیگ بخار، انفجار عظیمی در این کارخانه رخ داد که منجر به کشته شدن یک نفر و مجروح گشتن چندین نفرشد. بر اثر این حادثه تصمیم گرفته شد که تلمبه خانه نفت، از محل اولیه به ساحل آنسوی رودخانه منتقل شود.
منابع:
- petromuseum.ir
- safarmarket.com
